Khi nào Nord Stream 2 được hoàn thành?

Lời đe dọa của Mỹ đối với Nord Stream 2 bị người Đức coi là "đỉnh cao của sự kiêu ngạo"

Tuyệt chiêu Nga sử dụng để chạy đua với Mỹ hoàn thành Nord Stream 2

Các chuyên gia của Hãng tin Moskovskiy Komsomolets (MK) nhận định rằng, Nord Stream 2 sẽ bắt đầu hoạt động vào mùa xuân năm 2021.

Trưởng phòng phân tích của Amarkets (Nga) Artem Deev cho biết, nếu dự án được tái khởi động từ ngày 4/8 theo kế hoạch trước đó thì Nord Stream 2 có thể sẽ đi vào hoạt động trong quý I/2021. Hiện tại thì triển vọng đó vẫn còn. Chuyên gia này cho biết thêm, sẽ mất khoảng 3 tháng để hoàn thành việc đặt đường ống và đưa vào vận hành, đồng thời cần lưu ý, tàu đặt ống "Akademik Chersky" có thể chưa được tái trang bị. Sau khi tái trang bị xong, con tàu này phải nhận được giấy phép hoạt động. Cho đến nay chưa có thông tin nào cho biết về việc này.

Chuyên gia đầu tư cao cấp của BCS Broker Maksim Shein tính toán rằng, thời hạn bàn giao dự án sẽ phụ thuộc vào sự tham gia của sà lan "Fortuna" (Đức). Sau khi tái trang bị tàu đặt ống "Akademik Chersky", dự án có thể được hoàn thành vào cuối năm nay. Tuy nhiên, câu hỏi tiếp theo đặt ra là, cơ sở hạ tầng thiết bị trên bờ có hoàn thành kịp với tiến độ dưới mặt nước. Theo tính toán của chuyên gia này, việc vận hành thử dự án có thể diễn ra vào quý II/2021. Tuy nhiên, phần đường ống ngầm dưới biển nên hoàn thành trước cuộc bầu của Tổng thống Mỹ, tức trước tháng 11 vì chiến thắng của Tổng thống Trump không được đảm bảo. Chuyên gia Shein cho rằng, nếu ứng cử viên Biden thắng cử, phía Mỹ có thể áp đặt các biện pháp trừng phạt cứng rắn hơn đối với Nord Stream 2.

Sẽ có bao nhiêu tàu tham gia hoàn thành Nord Stream 2?

Chuyên gia phân tích hàng đầu của Quỹ “An ninh năng lượng quốc gia” Igor Yushkov cho biết, có một số vấn đề xung quanh dự án đường ống khí đốt này, trong đó có điều lạ là công ty cho thuê sà lan "Fortuna" thông báo sẽ không tham gia dự án. Nếu Gazprom hoặc nhà điều hành Nord Stream 2 không sử dụng "Fortuna" để hoàn thành dựán thì tại sao sà lan này lại neo đậu gần một năm rưỡi ở cảng Mukran, Đức. Ngoài ra, phía Đan Mạch đã cấp phép tham gia dự án đối với các tàu có định vị neo, trong đó có "Fortuna". Trước đây, trở ngại chính đối với sự tham gia của "Akademik Chersky" và "Fortuna" trong việc xây dựng là việc họ thuộc về các cấu trúc của Gazprom, nơi mà các lệnh trừng phạt đang được áp dụng. Đến Nay, hai tàu này đã được tách ra khỏi các mối quan tâm, cũng như đối với các tàu hậu cần khác. Điều này làm giảm rủi ro bị trừng phạt về mức không.

Một trong những vấn đề có thể xảy ra là tàu “Akademik Chersky" không kịp tái trang bị để có thể hàn đường ống có kích thước lớn, cần thiết ở khu vực nước sâu. Còn "Fortuna" thì ngược lại, có khả năng tiến hành công việc hàn song chỉ có thể tiến hành ở khu vực biển có độ sâu trung bình. Rất có thể một giải pháp tối ưu đang được tìm kiếm, có nghĩa là các tàu hoạt động đồng thời. Chuyên gia Yushkov cũng dự đoán, dự án sẽ được hoàn thành vào cuối năm nay và vận hành vào giữa mùa xuân năm 2021.

Nhận định

Như chúng tôi đã đưa tin về những phân tích, đánh giá của giới chuyên gia xoay quanh "tương lai" của dự án đường ống khí đốt Nord Stream 2, có thể nói dự án này là một trong những biểu tượng của sự cạnh tranh năng lượng giữa Nga và Mỹ tại thị trường châu Âu. Về phía Nga, hệ thống các đường ống đảm bảo nguồn cung khí đốt cho toàn thị trường châu Âu không chỉ có ý nghĩa về mặt thị trường xuất khẩu, an ninh năng lượng mà còn có ý nghĩa duy trì tầm ảnh hưởng nhất định của Nga đối với EU, ít nhất là trong lĩnh vực năng lượng trong ngắn và trung hạn. Đối với Mỹ - "người đến sau" trong cuộc chơi giành thị phần cả về khí đốt lẫn dầu thô tại châu Âu, luôn tìm cách gia tăng xuất khẩu dầu thô và khí đốt sang EU (nơi có hầu hết các đồng minh trong NATO), đồng thời đẩy dần Nga ra khỏi thịtrường này, làm suy yếu vị thế của Nga tại EU.

Để đạt được mục đích của mình, Chính phủ Mỹ đã nhiều lần dùng công cụ trừng phạt các công ty Nga (Gazprom) với lý do bảo vệ an ninh quốc gia Mỹ và các đồng minh để trực tiếp cấm vận dự án Nord Stream 2 và mới nhất là đe dọa cấm vận tất cả các công ty châu Âu tham gia dự án này. Ở góc độ gián tiếp, Mỹ tích cực tài trợ, đầu tư cơ sở hạ tầng tiếp nhận dầu thô và khí đốt cho Ba Lan trở thành trung tâm trung chuyển và dầu thô và khí đốt Mỹ, tiến tới thay thế Đức trở thành nhà phân phối khí đốt lớn nhất châu Âu. Chính vì vậy, Ba Lan là thành viên EU phản đối mạnh mẽ nhất Nord Stream 2 và nhiều lần tác động EU cấm vận dự án này vì lý do môi trường, đe dọa an ninh năng lượng của EU và độc quyền nguồn cung.

Theo phân tích của các chuyên gia nêu trên, Nord Stream 2 đang gặp những thách thức lớn cả về bên trong lẫn bên ngoài để có thể hoàn thành. Về bên ngoài, phía Mỹ, một số thành viên EU phản đối dự án đang gia tăng đối với cả Chính phủ Đức và các công ty tham gia hoặc có liên quan nhằm loại bỏ dự án. Bên cạnh đó, phía Đan Mạch cũng đã tuyên bố cấm xây dựng (tức cấm đặt ống ngầm) trong thời gian sinh sản của cá tuyết tại thềm lục địa của nước này. Thời gian kết thúc mùa sinh sản của cá tuyết là cuối tháng 9, đầu tháng 10. Tiếp sau đó là mùa bão trên biển Baltic. Yếu tố thời tiết, nhất là biển động mạnh chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến tiến độ đặt ống dưới đáy biển. Và nếu dựán tiếp tục bị chậm tiến độ thì một thách thức lớn khác sẽ đe dọa dựán, đó là kết quả của Cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ (3/11). Theo các chuyên gia, khả năng tái đắc cử của Tổng thống Trump không được đảm bảo và nếu ứng cử viên Joe Biden thắng cử thì dường như chắc chắn chính quyền Mỹ (Đảng Dân chủ) sẽ tăng cường mạnh các biện pháp trừng phạt dự án.

Về bên trong, những hạn chế về mặt kỹ thuật đặt ống được nói tới của tàu đặt ống "Chersky Akademik" hiện chưa được làm sáng tỏ. Tốc độđặt ống của con tàu này cũng bị ảnh hưởng nếu thiếu vắng các tàu, sà lan chuyên ngành. Khả năng tham gia của sà lan "Fortuna" cũng đang bị bỏ ngỏ và chưa rõ ràng. Ngoài ra, đó còn là tâm lý quan ngại, dè dặt của các công ty năng lượng châu Âu khi đối mặt với đe dọa cấm vận của Mỹ nếu tiếp tục tham gia dự án. Phía Gazprom từng tuyên bố sẽtự hoàn thành dự án này trong trường hợp các công ty châu Âu không tiếp tục dự án. Tuy nhiên, khả năng thực hiện tuyên bố này là không cao nhất là khi tàu đặt ống đã neo đậu trên biển Baltic hơn ba tháng nay, song chưa có dấu hiệu nào cho thấy con tàu này sẵn sàng khởi động dự án.

Do đó, theo nhận định của các chuyên gia nêu trên, kết hợp với những thách thức hiện tại thì trong điều kiện thuận lợi nhất, Nord Stream 2 có thể sẽ được hoàn thành trước tháng 2/2021 (trước thời điểm nhậm chức của tân Tổng thống Mỹ).

Phạm TT