Thu ngân sách từ dầu thô năm 2020 đạt 97,7% dự toán, hụt 800 tỷ đồng

Nỗ lực vượt “khủng hoảng kép”, Petrovietnam về đích sớm 3 chỉ tiêu quan trọng

Ngày 31/12, Bộ Tài chính đã phát đi thông tin về tình hình thu – chi NSNN năm 2020. Theo đó, trên cơ sở dự kiến tăng trưởng kinh tế 6,8%, chỉ số lạm phát không quá 4%, giá dầu thô 60 USD/thùng, dự toán thu NSNN năm 2020 Quốc hội quyết định là 1.512,3 nghìn tỷ đồng.

Tuy nhiên, trên cơ sở kết quả thu ngân sách thực tế 9 tháng đầu năm (đạt 64,5% dự toán) và qua thảo luận với các địa phương, Bộ Tài chính đã báo cáo Chính phủ trình Quốc hội ước thực hiện thu NSNN năm 2020 là 1.323,1 nghìn tỷ đồng, giảm 189,2 nghìn tỷ đồng (-12,5%) so dự toán.

Ảnh minh hoạ

Tính đến hết ngày 30/12/2020, thu NSNN đạt 1.453 nghìn tỷ đồng, bằng 96% dự toán, tăng 130 nghìn tỷ đồng so với số báo cáo Quốc hội. Ước thực hiện cả năm 2020, thu NSNN đạt khoảng 1.481,6 nghìn tỷ đồng, đạt 98% (hụt 30,7 nghìn tỷ đồng) so dự toán, tăng 158,5 nghìn tỷ đồng so với số báo cáo Quốc hội; tỷ lệ động viên vào NSNN đạt 23,5% GDP, riêng thuế, phí đạt 18,9% GDP. Trong đó:

Thu nội địa đạt 1.264,2 nghìn tỷ đồng, bằng 100% dự toán, tăng 148,6 nghìn tỷ đồng so với số báo cáo Quốc hội. Trong khi các khoản thu lớn từ hoạt động sản xuất - kinh doanh không đạt dự toán, như: thu từ khu vực doanh nghiệp nhà nước đạt 82,6%, thu từ khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đạt 89,4%, thu từ khu vực kinh tế ngoài quốc doanh đạt 88,8%, thu thuế bảo vệ môi trường đạt 88,5% dự toán.

Số thu từ nguồn cổ phần hóa và thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp của ngân sách trung ương (NSTW) chỉ đạt 16,7/45 nghìn tỷ đồng, bằng 37,1% dự toán (tính cả 26,1 nghìn tỷ đồng Quốc hội bổ sung dự toán ghi thu, ghi chi NSTW năm 2020, thì tổng số thu đạt 42,8 nghìn tỷ đồng).

Thu từ dầu thô đạt 34,4 nghìn tỷ đồng, bằng 97,7% (hụt 800 tỷ đồng) so dự toán, tăng 1,9 nghìn tỷ đồng so báo cáo Quốc hội. Sản lượng dầu thô ước đạt 9,56 triệu tấn, tăng 540 nghìn tỷ đồng tấn so kế hoạch…

Thu cân đối từ hoạt động xuất, nhập khẩu đạt 178 nghìn tỷ đồng, bằng 85,6% (hụt 30 nghìn tỷ đồng) so dự toán, tăng 8 nghìn tỷ đồng so báo cáo Quốc hội.

Về chi NSNN, trước tình hình phức tạp của dịch bệnh, cân đối NSNN khó khăn, Bộ Tài chính đã chủ động phối hợp với các Bộ, cơ quan có liên quan trình Chính phủ, trình cấp thẩm quyền cho phép thực hiện những biện pháp mạnh mẽ đảm bảo cân đối NSNN năm 2020, như: yêu cầu các Bộ, cơ quan Trung ương và địa phương chủ động điều hành chi NSNN chặt chẽ, triệt để tiết kiệm, bố trí trong dự toán được giao để thực hiện các nhiệm vụ chi quan trọng; rà soát để cắt giảm tối thiểu 70% kinh phí hội nghị, công tác phí trong và ngoài nước và tiết kiệm thêm 10% chi thường xuyên khác còn lại của năm 2020, đặc biệt là các khoản chi mua sắm chưa thực sự cần thiết; đồng thời, trình các cơ quan Trung ương và Quốc hội quyết định việc chưa thực hiện điều chỉnh mức lương cơ sở đối với cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang và lương hưu từ ngày 01/7/2020 nhằm chia sẻ khó khăn với nhà nước và người lao động; yêu cầu các địa phương chủ động quản lý điều hành chi ngân sách địa phương, trường hợp hụt thu thì phải chủ động sử dụng dự phòng ngân sách, quỹ dự trữ tài chính, tăng thu, tiết kiệm chi và các nguồn hợp pháp khác và cắt giảm các nhiệm vụ chi theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước; dành khoảng 25,3 nghìn tỷ đồng nguồn tăng thu và tiết kiệm chi NSTW năm 2019 chuyển sang sang năm 2020 để chi phòng chống dịch và xử lý cân đối NSTW năm 2020

Đến ngày 30/12/2020, NSNN đã chi khoảng 18,1 nghìn tỷ đồng cho công tác phòng chống dịch và hỗ trợ 12,95 triệu người dân gặp khó khăn do đại dịch Covid-19. NSTW đã sử dụng gần 12,4/17,5 nghìn tỷ đồng dự phòng để hỗ trợ các địa phương khắc phục hậu quả bão, mưa lũ và khôi phục sản xuất sau thiên tai, dịch bệnh, đầu tư các dự án khẩn cấp nhằm kịp thời phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai.... Các địa phương cũng đã chủ động sử dụng khoảng 8,2 nghìn tỷ đồng dự phòng NSĐP, quỹ dự trữ tài chính và nguồn cải cách tiền lương còn dư của địa phương để chi cho công tác phòng chống dịch bệnh và hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đại dịch Covid-19; chủ động sử dụng nguồn NSĐP chi khắc phục hậu quả thiên tai, khôi phục sản xuất, cơ sở hạ tầng thiết yếu và hỗ trợ đời sống nhân dân, đảm bảo an sinh xã hội ở địa phương. Bên cạnh đó, đã xuất cấp 36,57 tấn gạo dự trữ quốc gia để cứu trợ, cứu đói cho nhân dân, khắc phục hậu quả thiên tai và giáp hạt đầu năm - mức cao nhất trong 3 năm trở lại đây.

Với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, nỗ lực của các bộ, ngành, địa phương và thực hiện có hiệu quả nhiều giải pháp tháo gỡ khó khăn vướng mắc trong khâu giải ngân, tiến độ giải ngân vốn đầu tư tiến bộ hơn so với năm trước. Ước tính đến ngày 31/12/2020 chi đầu tư phát triển đạt 82,8% dự toán (tính cả kế hoạch vốn năm 2019 được kéo dài thời gian thực hiện sang năm 2020 và số kế hoạch giao bổ sung trong năm, thì đạt 73,03% kế hoạch được giải ngân năm 2020). Phấn đấu đến ngày 31/01/2021, thời điểm cuối cùng khóa sổ hạch toán chi NSNN năm 2020, tỷ lệ giải ngân đạt khoảng 92-93% dự toán (kể cả số vốn các năm trước chuyển sang năm 2020, thì tỷ lệ giải ngân đạt 85-86%).

Theo Bộ Tài chính, trong điều kiện năm 2020 gặp nhiều khó khăn, tăng trưởng kinh tế chỉ đạt 2,91% (thấp hơn nhiều so mục tiêu 6,8%), đồng thời thực hiện gia hạn, hoặc miễn giảm tiền thuế, thuê đất, phí và lệ phí khoảng 128 nghìn tỷ đồng để hỗ trợ cho doanh nghiệp, người dân, thì hiệu quả thu ngân sách như trên là rất tích cực.

Nhờ thu NSNN khả quan hơn và triệt để tiết kiệm các khoản chi, nên bội chi NSNN ước khoảng 265 nghìn tỷ đồng (tăng 30,3 nghìn tỷ đồng so với dự toán), tương ứng khoảng 4,2% GDP ước thực hiện, trong phạm vi Quốc hội cho phép điều chỉnh (dưới 4,5% GDP).

Trong năm 2020, Bộ Tài chính đã chủ động điều hành phát hành trái phiếu Chính phủ để bù đắp bội chi và trả nợ gốc, phù hợp với khả năng ngân quỹ nhà nước; đã thực hiện phát hành 333 nghìn tỷ đồng, với kỳ hạn bình quân là 13,94 năm (tăng 0,5 năm so với năm 2019), lãi suất bình quân là 2,86%/năm (năm 2019 là 4,51%/năm).

Công tác trả nợ được thực hiện đầy đủ, đúng hạn theo cam kết, góp phần củng cố xếp hạng tín nhiệm quốc gia. Đồng thời, tăng cường quản lý, giám sát, kiểm soát bội chi và vay nợ của ngân sách địa phương; siết chặt quản lý vay và bảo lãnh Chính phủ, góp phần giảm nợ công. Đến cuối năm 2020, dư nợ công khoảng 55,9% GDP (năm 2019 là 55% GDP), nợ Chính phủ khoảng 49,7% GDP (năm 2019 là 48%GDP), trong phạm vi giới hạn cho phép.

Hải Anh