Cán bộ hưu trí PVN về thăm di tích Ngã ba Đồng Lộc

Giá vận tải và hàng tiêu dùng “ngó lơ” với giá xăng

Đoàn làm lễ dâng hương các anh hùng, liệt sĩ thanh niên xung phong ở Ngã ba Đồng Lộc.

Nhắc đến Ngã ba Đồng Lộc (huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh), chúng ta nghĩ ngay đến tấm gương anh dũng hy sinh của 10 cô gái thanh niên xung phong khi họ mới mười tám, đôi mươi. Với tinh thần xả thân quên mình, hiên ngang trước mưa bom, bão đạn, các chị chính là biểu tượng của truyền thống chống giặc ngoại xâm của dân tộc Việt Nam anh hùng.

Về Ngã ba Đồng Lộc vào những ngày tháng 8 lịch sử, ấn tượng đầu tiên với các thành viên trong đoàn là màu xanh bạt ngàn trên đồi thông, những cánh đồng lúa đang thì con gái và vườn cây trái xum xuê. Đâu đó là tiếng cười, nói bi bô của trẻ thơ như xua tan cái nắng chói chang của miền Trung, khiến không gian yên bình đến lạ thường.

Tượng đài chiến thắng tại di tích lịch sử Ngã ba Đồng Lộc

Trong khung cảnh ấy, khó có thể hình dung được gần 50 năm trước, nơi này lại được mệnh danh là “tọa độ chết”, là “túi bom” mà đế quốc Mỹ thả xuống, nhằm ngăn chặn sự chi viện cho miền Nam. Thật không thể tin được chính trên mảnh đất này, trung bình mỗi mét vuông đất phải gánh chịu tới 3 quả bom tấn. Chỉ tính từ tháng 3 đến tháng 10/1968, không quân địch đã trút xuống nơi này 48.600 quả bom các loại.

Trong những ngày gian khó đó, với tinh thần xả thân quên mình “sống bám cầu bám đường, chết kiên cường dũng cảm”, hơn 16.000 thanh niên xung phong cùng các lực lượng khác như bộ đội pháo binh, dân quân tự vệ, công an đã ngày đêm phá bom, mở đường cho xe ra mặt trận. Sau mỗi lần bom địch đánh phá, hố bom lại nham nhở mặt đường, rất khó khăn cho xe qua lại.

Khẩu hiệu “máu có thể chảy, tim có thể ngừng nhưng mạch máu giao thông không bao giờ tắt”, nhiều đêm các anh, các chị thanh niên xung phong phải mặc áo trắng làm cọc tiêu dẫn lối cho xe qua an toàn. Mưa bom, bão đạn không làm khuất phục ý chí anh hùng của lực lượng thanh niên xung phong.

"Hùng thiêng đất mẹ" - đêm tri ân các anh hùng liệt sĩ

Tinh thần ấy được thể hiện rất rõ trong bức thư gửi mẹ của chị Võ Thị Tần, Tiểu đội trưởng, Tiểu đội 4, Đại đội 552, thuộc Tổng đội Thanh niên xung phong tỉnh Hà Tĩnh mà mỗi khi đọc lại, mỗi người không thể cầm được nước mắt: “Mẹ ơi, ở đây vui lắm mẹ ạ, ban đêm chúng nó thắp đèn để chúng con làm đường, còn ban ngày chúng mang bom giết cá để chúng con cải thiện.

Bom đạn của chúng có thể làm rung chuyển cả núi rừng nhưng không thể làm rung chuyển những trái tim của chúng con. Mẹ ơi, thời gian này mặc dù địch đánh phá ác liệt nhưng bọn con vẫn tập được nhiều bài hát mới. Cuốn sổ tay mẹ mới gửi cho con dạo nọ đã gần hết giấy rồi, mẹ gửi thêm cho con ít giấy. Mới về thăm mẹ mà sao con thấy nhớ mẹ quá, mẹ nhớ giữ gìn sức khỏe và đừng lo cho con nhiều”.

Đoàn cán bộ hưu trí PVN thắp hương thành kính tri ân các Anh hùng Liệt sỹ.

Trưa 24/7/1968 - cũng như mọi ngày, 10 cô gái thanh niên xung phong ra làm nhiệm vụ, sau khi máy bay Mỹ liên tục ném bom phá nát tuyến đường vận tải. 16h30 phút, trận bom thứ 15 trong ngày dội xuống Đồng Lộc. Một quả bom rơi xuống ngay sát miệng hầm - nơi 10 cô gái của tiểu đội 4, Đại đội 552 đang tránh bom.

Tất cả các chị đã hy sinh khi đang ở độ tuổi mười tám, đôi mươi và vẫn chưa có ai lập gia đình. Càng khâm phục hơn khi đến ngày thứ 3 đồng đội mới tìm thấy thi thể của chị Hồ Thị Cúc trên đồi Trọ Voi trong tư thế ngồi, đầu đội nón, bên cạnh là cái cuốc, 10 đầu ngón tay bị ứa máu vì đang bới đất để tìm đường ra.

Thương xót người em, người đồng đội, nhà thơ Yến Thanh nghẹn ngào viết bài thơ: “Cúc ơi” trong lúc đồng đội tìm thi thể cô:

“Tiểu đội đã về xếp một hàng ngang

Cúc ơi! Em ở đâu không về tập hợp

Chín bạn đã quây quần đủ hết

Nhỏ, Xuân, Hà, Hường, Hợi, Rạng, Xuân, Xanh

A trưởng Võ Thị Tần đã điểm danh

Chỉ thiếu mình em

Chín bỏ làm mười răng được

Bọn anh đã bới tìm vẹt cuốc

Chỉ sợ em đau nên nhát cuốc chùng

Cúc ơi! Em ở đâu?...

….Gọi em,

Gào em

Khản cổ cả rồi

Cúc ơi!”

Cán bộ hưu trí PVN thắp hương tại khu mộ 10 nữ anh hùng liệt sĩ thanh niên xung phong.

Qua giọng kể truyền cảm của chị hướng dẫn viên khu di tích, tất cả đoàn đều vô cùng xúc động trước những dòng thư đầy tâm huyết của chị Võ Thị Tần, thế hệ hôm nay cảm nhận được khí phách anh hùng của các chị và hiểu thêm về lịch sử hào hùng của dân tộc.

Đi vòng quanh mộ của 10 cô gái, chúng tôi cũng gặp rất nhiều người quen đang lặng lẽ thắp hương cho từng phần mộ. Nhiều mẹ, nhiều chị vừa thắp hương vừa khóc. Những tiếng nấc nghẹn ngào âm vang cùng tiếng gió như từng vong linh thanh xuân dội về, thiêng liêng đến bất tận…

Đoàn cán bộ hưu trí PVN chụp ảnh lưu niệm tại “Nhà Bia tưởng niệm liệt sĩ thanh niên xung phong toàn quốc”.

Xúc động, tự hào và không thể cầm được nước mắt khi tạm biệt Ngã ba Đồng Lộc, tạm biệt những đóa hoa bất tử. Chân bước đi mà lòng chẳng muốn rời. Hình ảnh của o Tần, o Cúc, chị Hợi, chị Nhỏ, chị Xuân, chị Hạ, chị Hường hay o Rạng, o Xuân o Xanh như vẫn còn đây, trẻ trung, tươi tắn nhưng hiên ngang khí phách lạ thường bên dòng sông La huyền thoại.

Các chị đã gửi lại tuổi thanh xuân của mình để dệt nên gấm vóc Việt Nam, giành lại độc lập tự do cho dân tộc, là những bông hoa đẹp nhất trong các loài hoa… Tổ quốc sẽ mãi gọi các chị là những Đóa hoa bất tử.

Nguyễn Hoan