Đề xuất giảm thuế VAT đối với xăng dầu đến hết năm 2026

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng đã thay mặt Chính phủ trình bày Tờ trình về dự án Nghị quyết của Quốc hội liên quan đến việc giảm thuế VAT. Dự thảo Nghị quyết đề cập đến việc giảm 2% thuế suất VAT đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ hiện đang áp dụng mức thuế 10%, ngoại trừ một số nhóm ngành nghề và sản phẩm như: viễn thông, tài chính - ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản, các sản phẩm kim loại, khai khoáng (trừ than) và các hàng hóa, dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt (trừ xăng).

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng

Chính sách mới cũng giữ nguyên các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang được giảm thuế theo Nghị quyết số 43/2022/QH15, đồng thời mở rộng thêm một số lĩnh vực mới như: công nghệ thông tin (gồm các sản phẩm như máy giặt, lò vi sóng), dịch vụ xử lý dữ liệu, cho thuê thiết bị và các hoạt động liên quan đến cổng thông tin điện tử.

Mặc dù xăng là mặt hàng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt và dầu là sản phẩm dầu mỏ tinh chế, song Chính phủ vẫn đề xuất áp dụng chính sách giảm thuế VAT do tầm quan trọng của hai mặt hàng này đối với nền kinh tế và đời sống dân sinh. Giá xăng dầu có tác động trực tiếp tới chi phí sản xuất, tiêu dùng và sự ổn định kinh tế vĩ mô.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, việc giảm VAT có thể khiến ngân sách nhà nước giảm thu trong ngắn hạn, tuy nhiên lại góp phần kích thích sản xuất, hỗ trợ doanh nghiệp và mở rộng quy mô nền kinh tế, qua đó tạo nguồn thu bổ sung cho ngân sách về lâu dài.

Dự kiến, việc giảm thuế sẽ làm giảm thu ngân sách khoảng 121.740 tỷ đồng trong giai đoạn từ 6 tháng cuối năm 2025 đến hết năm 2026, trong đó riêng nửa cuối năm 2025 là khoảng 39.540 tỷ đồng và năm 2026 là khoảng 82.200 tỷ đồng.

Ngoài việc hỗ trợ ngân sách, chính sách giảm thuế còn góp phần làm giảm giá hàng hóa, dịch vụ, hỗ trợ chi tiêu của người dân, kích thích tiêu dùng, thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh, tạo việc làm, từ đó ổn định kinh tế vĩ mô và thúc đẩy tăng trưởng.

Đối với người dân, chính sách giảm 2% thuế VAT sẽ giúp giảm chi phí sinh hoạt, tiêu dùng hàng ngày. Đối với doanh nghiệp, việc này giúp hạ giá thành sản phẩm, tăng sức cạnh tranh, mở rộng thị trường tiêu thụ và sản xuất, đồng thời tạo thêm cơ hội việc làm.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Phan Văn Mãi

Thẩm tra Tờ trình, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Phan Văn Mãi, cho biết đa số ý kiến đại biểu Quốc hội đồng tình với đề xuất của Chính phủ. Các đại biểu đánh giá việc mở rộng đối tượng được hưởng ưu đãi thuế VAT là cần thiết để hỗ trợ doanh nghiệp, góp phần ổn định vĩ mô và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong bối cảnh còn nhiều khó khăn hiện nay.

Tuy nhiên, Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ có các giải pháp cụ thể, khả thi để xử lý những vướng mắc có thể phát sinh trong quá trình triển khai chính sách, đặc biệt với các nhóm hàng hóa, dịch vụ bị loại trừ khỏi diện giảm thuế. Việc thực hiện cần đảm bảo tính công bằng, minh bạch, thuận lợi cho người nộp thuế và cơ quan quản lý.

Ngoài ra, cũng cần có đánh giá kỹ lưỡng hơn về tác động của chính sách đến nguồn thu ngân sách nhà nước, đồng thời bảo đảm phù hợp với mục tiêu tài khóa trung hạn, an toàn nợ công và đồng bộ với các chính sách thuế khác như thuế bảo vệ môi trường, thuế tiêu thụ đặc biệt…

Một số ý kiến khác đề xuất rà soát lại danh mục hàng hóa chưa được giảm thuế, nhất là những mặt hàng đang chịu ảnh hưởng từ xung đột thương mại và chính sách thuế đối ứng của các quốc gia khác, như Mỹ, nhằm hỗ trợ doanh nghiệp trong các lĩnh vực này.

Bên cạnh đó, cũng có quan điểm cho rằng nếu chênh lệch về thu từ thuế giữa các nhóm hàng hóa bị loại trừ không lớn, Bộ Tài chính có thể cân nhắc mở rộng chính sách giảm thuế VAT cho tất cả các nhóm hàng hóa, dịch vụ, qua đó bảo đảm tính công bằng trong chính sách thuế và tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp.

Huy Tùng