Dự thảo Luật Dầu khí (sửa đổi): Phân quyền cho Petrovietnam gắn với cơ chế kiểm tra, giám sát

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên trình bày tờ trình dự án Luật Dầu khí (sửa đổi)

Sáng ngày 3/6, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày tờ trình dự án Luật Dầu khí (sửa đổi).

Bộ trưởng Bộ Công Thương khẳng định, việc xây dựng Luật Dầu khí (sửa đổi) là hết sức cần thiết, nhằm tăng cường hiệu quả, hiệu lực trong quản lý nhà nước, loại bỏ rào cản, tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho nhà đầu tư, góp phần cải thiện mức độ hấp dẫn của môi trường đầu tư trong lĩnh vực dầu khí.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhận định, qua thực tiễn đánh giá thi hành Luật Dầu khí ban hành năm 1993, được sửa đổi, bổ sung vào các năm 2000 và năm 2008 đã giúp thúc đẩy phát triển ngành dầu khí, đóng góp lớn vào nguồn thu ngân sách, góp phần bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia và bảo vệ chủ quyền trên biển, song hoạt động dầu khí cũng đã phát sinh một số vướng mắc, bất cập tập trung vào một số vấn đề thực tế phát sinh mang tính đặc thù của hoạt động dầu khí nhưng chưa được quy định cụ thể bởi Luật Dầu khí và các văn bản dưới luật hoặc quy định chưa phù hợp với thực tiễn đã có những thay đổi.

Cùng với đó, là sự chưa đồng bộ của Luật Dầu khí với các quy định pháp luật khác. Một số vấn đề đang được quy định tại các văn bản dưới luật cần được quy định trong Luật Dầu khí để nâng cao hiệu lực thi hành và đảm bảo tính đồng bộ, tương thích với các luật khác có liên quan.

Bộ trưởng Bộ Công Thương cho biết, dự thảo luật nêu ra các quy định bảo đảm tính ổn định, liên tục của các hợp đồng dầu khí, hiệp định đã ký kết; bảo đảm tính tương thích, đồng bộ với hệ thống pháp luật như quy định về điều tra cơ bản, trình tự, phê duyệt các bước triển khai hoạt động dầu khí; khung chính sách cho việc thực hiện dự án; ưu đãi đầu tư và ưu đãi đặc biệt; công tác kiểm toán, kế toán, quyết toán, xử lý chi phí hoạt động; cơ sở hạ tầng ngành dầu khí; quy định về chức năng nhiệm vụ, quyền và nghĩa vụ của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (Petrovietnam)…

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh

Thẩm tra dự thảo luật, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh nhất trí về sự cần thiết ban hành dự luật.

Đồng thời lưu ý cần có báo cáo đánh giá tác động của các hoạt động dầu khí trung và hạ nguồn trong việc xây dựng chuỗi giá trị dầu khí và việc quản lý toàn diện, đồng bộ hoạt động dầu khí; Hoạt động vận chuyển, tồn trữ, phân phối, xử lý, chế biến là hoạt động đầu tư kinh doanh có điều kiện, thực tế có nhiều yếu tố đặc thù, cần có quy định riêng điều chỉnh theo hướng chặt chẽ, phù hợp với đặc tính của hoạt động.

Ông Vũ Hồng Thanh cũng cho biết một số ý kiến nhất trí phạm vi điều chỉnh chỉ giới hạn hoạt động dầu khí thượng nguồn, gắn kết chặt chẽ với các lĩnh vực quốc phòng, an ninh, đối ngoại, chủ quyền biển đảo quốc gia. Đối với các hoạt động dầu khí trung nguồn và hạ nguồn thực hiện theo quy định tại các luật khác có liên quan.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cũng đề nghị tiếp tục rà soát quy định về điều kiện tham gia đấu thầu lựa chọn nhà thầu ký kết hợp đồng dầu khí. Rà soát, nghiên cứu bổ sung quy định về: Phương pháp và tiêu chuẩn, tiêu chí đánh giá hồ sơ dự tuyển, hồ sơ dự thầu; hủy thầu; xử lý tình huống lựa chọn nhà thầu; cấm tham gia dự thầu trong hoạt động dầu khí và các nội dung khác có liên quan.

Đáng chú ý, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội đề nghị tiếp tục rà soát quy định về thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công Thương liên quan đến hợp đồng dầu khí theo hướng phân cấp cho Petrovietnam chịu trách nhiệm về nội dung cụ thể của hợp đồng và ký kết hợp đồng dầu khí khi thực hiện nhiệm vụ theo ủy quyền của Chính phủ gắn với cơ chế kiểm tra, giám sát của các cơ quan quản lý nhà nước, bảo đảm chặt chẽ, khả thi...

Ý kiến về dự thảo Luật Dầu khí (sửa đổi), đại biểu Phan Đức Hiếu (Thái Bình) cho rằng hệ thống pháp luật hiện nay đã có đủ quy định về điều kiện kinh doanh sản phẩm, dịch vụ có liên quan: kinh doanh khí, xăng, dầu, gas, hóa chất. Do đó, vấn đề lớn nhất hiện nay cần làm rõ tại sao lại có đặc thù và xử lý được ranh giới rõ ràng trong quy định Luật Dầu khí với các luật có liên quan về điều tra cơ bản, triển khai dự án đầu tư, đấu thầu. Theo đó, cần quy định rõ thế nào là đặc thù, tránh nguyên tắc chung chung, không rõ ràng, cũng như hướng đến cơ chế ưu đãi đầu tư thế hệ mới, cơ chế ưu đãi đặc biệt.

Đặc biệt, trước yêu cầu tự chủ năng lượng, với cơ chế thu hút đầu tư, ưu đãi đầu tư, khai thác hiệu quả thì có thể góp phần đảm bảo nguồn cung, an ninh năng lượng. Đại biểu Phan Đức Hiếu cũng cho rằng để thực hiện được việc này cần rà soát quy định liên quan tới trung nguồn và hạ nguồn, kết hợp với Luật Dầu khí và các quy định khác tạo ra hệ thống năng lượng tự chủ, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng dầu khí và xăng dầu.

Trả lời báo chí về dự thảo Luật Dầu khí (sửa đổi), đại biểu Vũ Tiến Lộc (TP Hà Nội) cho rằng, việc dự luật quy định rõ trách nhiệm của Petrovietnam để tăng cường tính tự chủ là cần thiết, song phải đảm bảo trong khuôn khổ các quy định của pháp luật, khuôn khổ của những chuẩn mực về quản trị.

“Đặc biệt, đây là một doanh nghiệp rất quan trọng, liên quan đến một ngành kinh tế quan trọng của nền kinh tế quốc dân, liên quan đến những vấn đề an ninh, quốc phòng và quan trọng đến vấn đề đảm bảo tự chủ của nền kinh tế” - đại biểu Vũ Tiến Lộc nhấn mạnh.

PGS.TS Đặng Văn Thanh: Dự thảo Luật dầu khí (Sửa đổi) cần có điều khoản quy định về tổ chức hệ thống kiểm soát nội bộ và kiểm toán nội bộ

Làm rõ địa vị pháp lý, vai trò của Tập đoàn Dầu khí quốc gia

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về Luật Dầu khí (sửa đổi): 6 nhóm chính sách sẽ giải quyết nhiều vấn đề mới

T.H