Mỏ Cá Ngừ Vàng - Thành công ngoài mong đợi

Đội ngũ khoan ở mỏ Cá Ngừ Vàng

Còn nhớ năm 2021, HL-HV JOCs đã từng đạt kỳ tích trong chiến dịch khoan ở mỏ Tê Giác Trắng với những giếng khoan khai thác chi phí trung bình khoảng 8 triệu USD đem lại sản lượng ban đầu gần 9.000 thùng dầu/ngày. Năm nay, bất ngờ đó đến từ mỏ Cá Ngừ Vàng, Lô 09-2.

Sau 15 năm đưa vào khai thác, mỏ Cá Ngừ Vàng hiện đang ở giai đoạn cuối đời mỏ với hàm lượng nước từ 5% đến 60% ở các giếng khai thác. Việc duy trì sản lượng và gia tăng khả năng thu hồi dầu là hết sức cần thiết đối với mỏ Cá Ngừ Vàng. Do đó, các biện pháp can thiệp giếng cũng như bơm ép đã được sử dụng nhằm duy trì sản lượng. Trong đó, việc khoan thêm giếng khoan đan dày vào những vùng mà các giếng hiện tại không thể khai thác được là một trong những giải pháp tốt nhất để gia tăng sản lượng, tăng hệ số thu hồi dầu của mỏ khi mà các giếng hiện tại đã bị ngập nước.

Vào năm 2014, giếng khoan Cá Ngừ Vàng-7P (đặt ở khối A về phía Tây Nam) đã được nghiên cứu, thiết kế và được Chính phủ chấp thuận để khai thác tại giàn đầu giếng. Tuy nhiên, trong quá trình thi công, giếng khoan gặp sự cố khi khoan qua tập sét ở tầng Oligocen D với dị thường áp suất cao. Sau rất nhiều cố gắng trong thi công, giếng khoan Cá Ngừ Vàng-7P không thể khoan đến các đối tượng khai thác chính ở dưới tầng móng. Đây là một trong những khó khăn chính cho việc quyết định khoan thêm giếng khai thác mới từ giàn đầu giếng sau này. Cộng thêm với đó là chi phí cho một giếng khoan mới từ giàn đầu giếng rất cao, thường gấp 2 lần so với việc khoan các giếng cắt thân dưới bề mặt móng, dẫn đến hiệu quả kinh tế không cao. Chính vì vậy, mỏ Cá Ngừ Vàng đã không tiến hành khoan thêm bất kỳ giếng khai thác mới nào kể từ sự cố với giếng Cá Ngừ Vàng-7P vào năm 2014.

Hình ảnh khi thu hồi bộ hoàn thiện từ thân giếng cũ

Song, do yêu cầu cấp bách về gia tăng sản lượng khai thác đòi hỏi nhà điều hành HL-HV JOCs phải có giải pháp khoan thêm các giếng đan dày với chi phí hợp lý và rủi ro thấp trong thi công. Sau quá trình nghiên cứu, HL-HV JOCs nhận thấy giải pháp khoan cắt thân (MultiLateral) từ các giếng khai thác hiện hữu có sản lượng khai thác thấp, hàm lượng nước cao là tối ưu.

2. Anh Nguyễn Hoàng Nghĩa - Phó Trưởng phòng Khoan của HL-HV JOCs cho biết: Giải pháp khoan cắt thân phía dưới tầng móng sẽ loại bỏ những khó khăn, phức tạp khi khoan qua Classtic (đặc biệt là tầng Oligocen D), đồng thời giúp tiết kiệm chi phí giếng khoan với chiều dài giếng khoan ngắn hơn so với với các giếng khoan mới thông thường được tiến hành khoan từ bề mặt.

Tuy nhiên, với giải pháp khoan cắt thân và giữ thân giếng cũ để khai thác đồng thời 2 thân giếng thì công tác thi công sẽ gặp nhiều khó khăn, thử thách hơn. Đó là việc thu hồi bộ hoàn thiện giếng (completion string) ở giếng khoan hiện hữu là một thách thức lớn vì giếng đã được khoan và tồn tại gần 15 năm, các thiết bị lòng giếng đã bị biến dạng so với thời điểm ban đầu do ảnh hưởng trong quá trình khai thác, là sự thay đổi quỹ đạo từ giếng hiện hữu sang đối tượng mới trong điều kiện đất đá có độ cứng lớn và tính mài mòn cao...

Ngoài ra, trong quá trình thi công sẽ có hiện tượng mùn khoan lấp vào thân giếng cũ, khó có thể làm sạch giếng như lúc trước khi khoan, dẫn đến giảm lưu lượng khai thác của thân giếng cũ sau này. Do đó HL-HV JOCs phải đánh giá, lựa chọn giếng khai thác hiện hữu để sử dụng khoan cắt thân, phải bảo đảm được sự thuận lợi cho việc thi công an toàn, hiệu quả và đặc biệt ảnh hưởng không nhiều đến sản lượng khai thác của cả mỏ. Cuối cùng, giếng khoan Cá Ngừ Vàng-2P được lựa chọn.

Quỹ đạo và bộ hoàn thiện giếng mới sau khi hoàn thành thi công

Khoan xiên là công nghệ hiện đại trong lĩnh vực khoan dầu khí trong nước cũng như trên thế giới. Nhưng đối với chiến dịch khoan tại mỏ Cá Ngừ Vàng lần này, quỹ đạo giếng khoan 3D thách thức hơn nhiều do phải khoan tới đối tượng mới từ thân giếng khai thác hiện hữu, tức là nó cứ uốn lượn vòng vèo, lên - xuống rất phức tạp. Quỹ đạo giếng khoan như vậy sẽ tạo ra mô men xoắn và lực kéo cao, khiến quá trình khoan khó khăn hơn gấp nhiều lần so với khoan thông thường.

Thêm nữa, đây là giếng đầu tiên tại Việt Nam chủ động khoan cắt thân giếng mới từ thân giếng khai thác cũ đang khai thác trong điều kiện suy giảm áp suất cao, cũng là giếng thứ 2 ở Việt Nam thực hiện khoan cắt thân trong móng không sử dụng cầu cơ học xi măng để khoan đa thân nhằm mục đích giữ lại thân cũ và tối ưu khai thác. Thông thường, nút cầu xi măng đóng vai trò như điểm tựa giúp việc khoan cắt thân mới dễ dàng và chính xác. Khi không sử dụng cầu xi măng, với tính chất rắn của đá móng, việc khoan cắt thân là một thử thách không mấy nhà thầu dám thực hiện...

Chưa hết, chiến dịch khoan lần này của HL-HV JOCs còn đối mặt với những khó khăn khác. Do thị trường giàn khoan khan hiếm, để bảo đảm tiến độ thi công và hiệu quả của dự án, HL-HV JOCs buộc phải lựa chọn giàn Naga-03 đang chờ việc tại Malaysia suốt 2 năm qua. Do lâu ngày không hoạt động, các thiết bị trên giàn đã xuống cấp, hao mòn, gỉ sét và nhiều hỏng hóc. Hơn nữa, đội ngũ nhân lực mới trên giàn được huy động từ nhiều nguồn với kinh nghiệm hạn chế nên mất một khoảng thời gian để làm quen với hoạt động của giàn khoan.

Cũng phải kế đến những bất lợi của thời tiết. Từ tháng 11 đến tháng 3 hằng năm là mùa gió chướng, gió to và sóng lớn trên biển. Chiến dịch khoan của HL-HV JOCs diễn ra đúng giai đoạn này nên công tác hậu cần phục vụ cho hoạt động thi công khoan có nhiều trở ngại...

3. Bằng kinh nghiệm và những bài học từ các chiến dịch khoan trước, cộng với sự nỗ lực và kiên trì, HL-HV JOCs đã chủ động tìm giải pháp khắc phục và nâng cao hiệu quả hoạt động của giàn khoan lên từng ngày. Các giám sát khoan ngoài thực địa thì sát sao đánh giá tình huống, thảo luận với đội ngũ khoan, địa chất trong bờ để đưa ra những điều chỉnh và cải tiến cần thiết.

Theo đó, một yếu tố then chốt giúp HL-HV JOCs vượt qua những thách thức trong chiến dịch khoan lần này chính là việc áp dụng thành công các giải pháp công nghệ và ý tưởng sáng kiến.

Đầu tiên là lựa chọn choòng khoan phù hợp và chính xác. Việc này đóng vai trò quan trọng trong việc tối ưu thời gian thi công khoan móng, bởi khoan móng rất phức tạp, đòi hỏi sử dụng nhiều choòng khoan và thân giếng dài. Thời gian kéo thả bộ khoan cụ chiếm một phần lớn thời gian trong quá trình khoan móng.

Kế đến, quỹ đạo giếng 3D tạo ra momen xoắn lớn khiến việc truyền tải trọng xuống choòng khoan gặp nhiều khó khăn. Để khắc phục tình trạng này, đội ngũ khoan đã sử dụng thiết bị giảm momen xoắn (torque reduction tools) kết hợp với chất bôi trơn (radiagreen), thiết bị tạo rung dọc trục bộ khoan cụ (agitator và shock sub) giúp truyền tải trọng xuống choòng khoan, đồng thời giảm momen xoắn của bộ khoan cụ trong khi khoan, kéo thả bộ khoan cụ...

Ngoài các giải pháp kỹ thuật, sự động viên từ các cấp lãnh đạo Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (Petrovietnam), Tổng Công ty Thăm dò Khai thác Dầu khí (PVEP) và các đối tác nước ngoài đã góp phần quan trọng trong việc nâng cao tinh thần làm việc của đội ngũ thi công khoan. Những lời động viên và sự đánh giá tích cực đã tạo động lực lớn, giúp đội ngũ nhân lực khoan tập trung hết sức vào việc đạt được mục tiêu của chiến dịch khoan.

Khoan ở mỏ Cá Ngừ Vàn

Anh Nguyễn Hoàng Nghĩa chia sẻ, chiến dịch khoan 2022-2023 đã gặt hái được những thành công bất ngờ, đội ngũ nhân lực khoan và cả HL-HV JOCs như vỡ òa hạnh phúc. Kết quả đó được thể hiện cụ thể qua những con số ấn tượng: Tổng chi phí tiết kiệm của cả chiến dịch khoan lên tới 8,7 triệu USD so với ngân sách được phê duyệt. Trong đó, HL-HV JOCs đã khoan và hoàn thiện 2 giếng TGT với chi phí thấp hơn so với ngân sách phê duyệt khoảng 4,7 triệu USD; khoan và hoàn thiện giếng Cá Ngừ Vàng-2PST1 nhanh hơn dự tính (79 ngày) 13,2 ngày và chi phí thấp hơn ngân sách được phê duyệt khoảng 4 triệu USD.

Anh Hoàng Ngọc Đông - cựu Trưởng phòng Công nghệ mỏ của HL-HV JOCs - cho biết: Sự thành công của giếng Cá Ngừ Vàng-2PST1 sau chiến dịch khoan đã mang lại dòng dầu ban đầu khoảng 4.300 thùng/ngày và duy trì ổn định trong thời gian dài, trong bối cảnh mỏ đang trong tình trạng suy giảm sản lượng mạnh. Song, quan trọng hơn nữa là thành công đó đã mở ra tiềm năng phát triển mới để tận thu và thăm dò mới các phần trữ lượng chưa được khai thác tại Lô 09-2, đặc biệt là thay đổi được quan điểm của nhà đầu tư nước ngoài về việc tiếp tục thi công các giếng khoan ở mỏ Cá Ngừ Vàng.

Tất cả điều đó khẳng định: HL-HV JOCs thành công ngoài mong đợi tại mỏ Cá Ngừ Vàng.

Lê Trúc