Minh giải địa chấn trong thăm dò và khai thác dầu khí

Xác định sự biến đổi hình thái vỉa chứa theo thời gian

09:18 | 10/04/2023

7,953 lượt xem

Theo dõi Petrovietnam trên

(PetroTimes) - Việc xác định được sự thay đổi các tham số địa chấn khi khảo sát ở các thời gian khác nhau, từ đó xác định sự biến đổi hình thái vỉa chứa như phạm vi vỉa chứa, bề dày, ranh giới tiếp xúc chất lỏng và chất khí trong tầng chứa..., những vấn đề này rất quan trọng trong mô hình hóa mỏ, xây dựng sơ đồ công nghệ khai thác hợp lý, dự báo mô hình mỏ trong tương lai…

Trên hình 11.23 là hình ảnh minh họa một lát cắt địa chấn khảo sát cách nhau 5 năm. Trên lát cắt năm 1993, ranh giới dầu/ nước thể hiện rõ rệt, nhưng đến năm 1998, sau quá trình khai thác, ranh giới này bị biến đổi rõ rệt. Một thí dụ khác được mô tả trên các hình 11.24. Đây là trường hợp nghiên cứu đánh giá hiệu quả công nghệ “địa chấn 4D” khi theo dõi động thái chất lỏng và thay đổi áp suất trong tầng chứa. Ở đây đã sử dụng địa chấn 3D để nghiên cứu phục vụ khai thác lại sau 15 năm, tầng chứa là tầng cát dày khoảng 300m chứa dầu thô nhẹ, ranh giới dầu - nước đều có thể phát hiện được ở lần đo năm 1977 và năm 1992 nhưng ở lần sau biên độ giảm đi. So sánh lát cắt địa chấn, bình đồ thời gian và bản đồ trở sóng trung bình liên quan đến ranh giới dầu - nước khi khảo sát trước khi khai thác (1977) và sau khai thác (1992) cho thấy các dấu hiệu liên quan đến ranh giới dầu - nước có sự thay đổi do sự biến đổi các đặc trưng động lực tầng chứa trong quá trình khai thác. Kết quả nghiên cứu đã xác định được sự thay đổi bề dày tầng chứa, ranh giới dầu - nước và dầu - khí sau khai thác.

Xác định sự biến đổi hình thái vỉa chứa theo thời gian

Hình 11.23 - Sự biến đổi ranh giới dầu/nước theo thời gian - a. Khảo sát 1993; b. Khảo sát 1998; c. So sánh sự khác biệt.

Hình 11.24 - So sánh sự biến đổi ranh giới dầu nước qua 2 lần khảo sát 1977 và 1992 - a. Lát cắt thời gian; b. Bình đồ thời gian ở độ sâu tương ứng với ranh giới dầu nước; c. Bản đồ trở sóng trung bình

Trên hình 11.25 là thí dụ so sánh sự khác biệt lát cắt địa chấn và bản đồ biên độ khảo sát địa chấn 3D trước khai thác (1985) và 10 năm sau quá trình khai thác (1995). Do ảnh hưởng của quá trình khai thác trên nóc tầng chứa sản phẩm có sự thay đổi biên độ. Trên hình 11.26 thể hiện sự khác biệt lát cắt địa chấn có dịch chuyển 3D trước và sau khai thác trong vòng 10 năm từ 1989 đến 1998, ranh giới dầu /nước được phát hiện năm 1989 không còn trên lát cắt khảo sát năm 1998.

Hình 11.25 - So sánh sự biến đổi nóc tầng chứa trước và sau khai thác (1985-1995) - a và c. Lát cắt và bản đồ biên độ trước khai thác (1985); b và d. Lát cắt và bản đồ biên độ sau khai thác (1995)