Giữ nhịp "trái tim" Nhà máy Lọc dầu Dung Quất

Ban đêm, Cụm phân xưởng RFCC sáng đèn lung linh như một “chung cư” trong lòng NMLD Dung Quất

"Nhịp tim” không ngơi nghỉ

Nép mình vào một góc “bên trái” của NMLD Dung Quất là Cụm phân xưởng RFCC (Cracking xúc tác tầng sôi dầu cặn) tại Khu vực 15. Ở đó, Cụm phân xưởng RFCC nằm đồ sộ như một chung cư với nhiều tầng. Tại Phân xưởng RFCC, có 3 tháp chưng cất đồ sộ cao gần 100m, tương đương tòa nhà hơn 20 tầng. Cụm phân xưởng RFCC chính là nơi chuyển hóa các phân đoạn nặng có giá trị thấp thành các sản phẩm phân đoạn nhẹ có giá trị.

RFCC cũng là nơi sản xuất ra các loại xăng để phối trộn nhiều nhất trong nhà máy và nguyên liệu propylene (dùng để làm ra các sản phẩm nhựa). RFCC sản xuất ra lượng lớn nguyên liệu phụ trợ bằng cách tận dụng nhiệt lượng thải ra để cung cấp lại cho nhà máy dùng để đốt các lò hơi phát điện của nhà máy. Trong đó, có nhiều sản phẩm giá trị cao, ứng dụng nhiều trong công nghiệp và đời sống như LPG, xăng, LCO…

Cụm phân xưởng RFCC gồm 4 phân xưởng, được thiết kế với 100% công suất sẽ xử lý được 69.700 thùng dầu thô/ngày, thời gian làm việc 8.000 giờ/năm và hiện đang được vận hành ở khoảng 104% công suất. RFCC cũng đã được chạy thử nghiệm đánh giá lên 110% trước đợt bảo dưỡng tổng thể lần 5 NMLD Dung Quất và đang được Công ty CP Lọc hóa dầu Bình Sơn (BSR - đơn vị chủ quản) thử nghiệm, nâng cao công suất.

Bên cạnh việc sản xuất ra các loại sản phẩm hữu ích từ dầu thô, RFCC còn sản xuất ra các nguyên liệu phụ trợ đóng vai trò “huyết mạch” giúp nhà máy hoạt động ổn định, liên tục. Được mệnh danh là “trái tim” của NMLD Dung Quất, RFCC đóng vai trò đặc biệt quan trọng, giúp chuỗi các phân xưởng khác có thể vận hành hiệu quả từ khâu đầu vào đến đầu ra, để nhà máy luôn hoạt động ổn định, hiệu quả.

Cụm phân xưởng RFCC cũng như các phân xưởng khác ngày đêm hoạt động để chế biến những giọt dầu thô thành đa dạng sản phẩm, ứng dụng đa lĩnh vực. Tất cả các yếu tố bảo đảm vận hành an toàn luôn được BSR đặt lên hàng đầu… và được nhân viên vận hành kiểm soát không ngừng nghỉ. Họ là những “chiến binh” âm thầm cống hiến cho nhà máy, không chỉ kiểm soát những con số trên màn hình hiển thị mà còn “ra tay” giải quyết nhiều vấn đề trong điều kiện vận hành khắc nghiệt…

Anh Tô Ngọc Thích (bìa phải) và anh Trần Anh Quốc đang trực vận hành Phân xưởng RFCC tại CCC

“Giữ nhịp tim” luôn vận hành ổn định

Để hiểu vì sao RFCC được gọi là “trái tim” của NMLD Dung Quất, tôi tìm vào Phòng Điều khiển Trung tâm (CCC) nơi vận hành toàn bộ nhà máy. Kỹ sư Bùi Văn Vượt - người gắn bó với nhà máy từ ngày còn là công trường - đang chăm chú theo dõi màn hình hiển thị chi chít thông số.

Anh Vượt là một trong những kỹ sư đầu tiên trực tiếp tham gia vận hành tại RFCC. Gần 2 thập niên gắn bó đã giúp anh nắm rõ từng “nhịp đập” của phân xưởng này. “Để bảo đảm RFCC vận hành an toàn, em cần hiểu đơn giản là mọi chỉ số như nhiệt độ, áp suất, lưu lượng… đều phải được kiểm soát liên tục, từng phút từng giây. Ví dụ, nếu thiết bị phản ứng phải duy trì trong khoảng 490-5200C thì lệch một vài độ cũng có thể gây mất ổn định”, anh Vượt nói.

RFCC được xem là phân xưởng phức tạp bậc nhất nhà máy, chiếm hơn 50% nguyên nhân tiềm tàng nếu có sự cố. Anh Vượt vẫn nhớ như in sự cố tại đáy tháp trong những ngày đầu. “Trên lý thuyết đã hiểu rõ, nhưng khi bước ra hiện trường, mới thấy còn nhiều điều phải học. Lúc đó phải phối hợp với cả nhà thầu để khắc phục”, anh Vượt chia sẻ.

Cũng từ những va vấp ban đầu, anh dần tích lũy kinh nghiệm, rèn luyện bản lĩnh và làm chủ công nghệ. Giờ đây, trong vai trò giám sát vận hành, anh không chỉ giữ nhịp “trái tim” RFCC mà còn truyền lại kinh nghiệm cho thế hệ trẻ, những người đang kế tục hành trình vận hành an toàn và hiệu quả cho nhà máy. “Làm vận hành, phải vững kỹ thuật, bình tĩnh và đoàn kết. Mình đi trước, phải làm sao để người sau vững vàng hơn”, anh Vượt bộc bạch.

Tìm hiểu về việc vận hành “trái tim” của NMLD Dung Quất, tôi tìm gặp những kỹ sư đang trực tiếp vận hành trong một ca trực. Anh Tô Ngọc Thích, 36 tuổi, kỹ sư vận hành đang chăm chú nhìn vào màn hình, thi thoảng mới chỉ chớp mắt. Để giúp tôi hiểu thêm về việc vận hành này, anh ví dụ: “Trong trường hợp tất cả các thiết bị đang hoạt động, nếu phát hiện 1 bơm nhiên liệu bất chợt dừng hoạt động, anh em trong CCC sẽ lập tức báo cáo trưởng ca vận hành phân xưởng, người này sẽ đàm thoại để người túc trực hiện trường lập tức lên kiểm tra và báo cáo nếu có sự cố. Cần thiết sẽ tiến hành khởi động thiết bị dự phòng để bảo đảm các phân xưởng tại Cụm RFCC hoạt động ổn định. Việc kiểm tra và khởi động sẽ được tính theo giây, cần thực hiện sớm và nhanh nhất để tất cả sự cố đều được kiểm soát”.

Không chỉ trong những ngày thường, cả khi mưa bão đổ về hay thiên tai rình rập, Cụm phân xưởng RFCC vẫn miệt mài vận hành. Những lúc ấy, toàn bộ NMLD Dung Quất được đặt trong tình trạng sẵn sàng cao nhất. Lệnh từ Ban Chỉ đạo Ứng phó tình huống khẩn cấp được kích hoạt, mọi quy trình được siết chặt, các chỉ số được theo dõi sát sao từng phút một.

Các kỹ sư đang bảo dưỡng đường ống công nghệ tại Cụm phân xưởng RFCC trong đợt bảo dưỡng tổng thể lần 5 NMLD Dung Quất

Phòng Điều khiển Trung tâm - trái tim của toàn bộ hệ thống - gần như không có chỗ cho sự lơ là. Những người vận hành ở đây làm việc trong im lặng, mắt không rời khỏi màn hình dày đặc biểu đồ và thông số. Bên ngoài hiện trường, các kỹ sư luôn túc trực, sẵn sàng phản ứng với mọi tình huống, dù là nhỏ nhất. Không chỉ trong thiên tai, cả trong những thời khắc thiêng liêng như đêm giao thừa, ngày sinh nhật hay kỳ nghỉ gia đình, nhiều người vẫn ở lại nhà máy. Họ âm thầm gác lại chuyện riêng, để dòng chảy của nhà máy không bao giờ ngắt quãng.

Anh Trần Anh Quốc, 33 tuổi, kỹ sư vận hành Phân xưởng RFCC, là một trong những “chiến binh” như thế. Anh cười hiền khi nói về lịch làm việc: “Ca kíp xoay vòng, không kể cuối tuần hay lễ tết. May mắn là gia đình luôn chia sẻ, hiểu rằng công việc của mình không chỉ vì cơm áo, mà còn vì sự vận hành thông suốt của cả nhà máy”.

Từ “trái tim” của NMLD Dung Quất, nhịp sống của nhà máy vẫn bền bỉ đập suốt gần 2 thập niên. Không chỉ với áp suất, nhiệt độ và lưu lượng, mà bằng cả nhiệt huyết và trí tuệ của những người vận hành nhà máy. Trong thầm lặng, họ giữ cho dòng chảy không bao giờ ngừng nghỉ, để hôm nay, những “người thợ lọc dầu” BSR không chỉ làm chủ công nghệ, mà còn vững vàng hướng tới tương lai phát triển bền vững, hiện đại và hội nhập.

Thành Linh