Kỳ 5: 50 năm sau GK-61, ngành Dầu khí Việt Nam đã phát triển vượt bậc, đi từ "không" đến "có"

Giếng khoan 61 phát hiện vỉa khí có giá trị công nghiệp đầu tiên ở độ sâu 1.156m trong trầm tích Mioxen, hệ tầng Tiên Hưng, với lưu lượng hơn 100 nghìn m3 khí/ngày đêm.

Giếng khoan 61 (GK-61) là kết quả của những nỗ lực tìm kiếm và thăm dò dầu khí do Liên đoàn Địa chất 36 tiến hành vào đầu những năm 1970. Khi được khoan xuống tầng móng, GK-61 đã phun dòng khí tự nhiên với lưu lượng lớn, khẳng định tiềm năng dầu khí ở khu vực Đồng bằng sông Hồng. Đây là phát hiện dầu khí thương mại đầu tiên trên đất liền Việt Nam, tạo niềm tin và động lực cho các hoạt động khai thác sau này.

Sau sự kiện GK-61, ngành Dầu khí Việt Nam đã có những bước phát triển quan trọng. Đầu tiên là việc thành lập Tổng cục Dầu khí vào ngày 3/9/1975 theo Nghị định số 170/CP của Hội đồng Chính phủ, đánh dấu sự ra đời của một cơ quan đầu mối quản lý ngành Dầu khí trong cả nước. Đây là tiền thân của Petrovietnam ngày nay, đóng vai trò quan trọng trong việc điều phối và phát triển ngành Dầu khí.

Bước phát triển tiếp theo là việc mở rộng hoạt động khai thác dầu khí trên diện rộng. Sau thành công của GK-61, Việt Nam tiếp tục triển khai các chương trình thăm dò và khai thác dầu khí. Những năm 1980, các mỏ khí tại Tiền Hải được đưa vào khai thác, cung cấp nguồn nhiên liệu quan trọng cho sản xuất điện và công nghiệp.

Đặc biệt, vào năm 1986, mỏ Bạch Hổ được phát hiện đã mở ra kỷ nguyên mới cho ngành Dầu khí ngoài khơi Việt Nam. Ngày 26/6/1986, tấn dầu thô đầu tiên được khai thác tại giàn MSP-1 mỏ Bạch Hổ, đánh dấu sự ra đời của ngành công nghiệp khai thác dầu khí trên thềm lục địa Việt Nam. Điều này đưa nước ta trở thành một trong những quốc gia khai thác và xuất khẩu dầu trên thế giới.

Với đặc điểm dầu chứa trong tầng đá móng granit nứt nẻ, đây là một phát hiện độc đáo trên thế giới. Đến năm 1988, Xí nghiệp Liên doanh Vietsovpetro khai thác tầng dầu sản lượng cao từ móng đá granit nứt nẻ tại mỏ Bạch Hổ với lưu lượng mỗi giếng trên 1.000 m3/ngày đêm, khiến mỏ này trở thành một trong những mỏ có trữ lượng dầu khí lớn nhất khu vực Đông Nam Á.

GK-61 là bước ngoặt lịch sử của ngành Dầu khí Việt Nam khi chính thức phát hiện khí tự nhiên dưới lòng đất.

Sự phát triển mạnh mẽ của ngành Dầu khí còn tạo tiền đề cho công nghiệp lọc hóa dầu trong nước. Năm 2009, Nhà máy Lọc dầu Dung Quất - nhà máy lọc dầu đầu tiên của Việt Nam chính thức đi vào hoạt động, giúp giảm sự phụ thuộc vào xăng dầu nhập khẩu và nâng cao giá trị gia tăng của dầu thô khai thác trong nước. Hiện nay, Việt Nam có hai nhà máy lọc dầu lớn là Dung Quất và Nghi Sơn, đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.

Ngoài ra, ngành Dầu khí Việt Nam cũng không ngừng mở rộng hợp tác quốc tế, thiết lập quan hệ hợp tác với nhiều tập đoàn dầu khí lớn như Gazprom (Nga), ExxonMobil (Mỹ), Total (Pháp)... Nhờ đó, công nghệ thăm dò, khai thác dầu khí của Việt Nam không ngừng được nâng cao, giúp tối ưu hóa nguồn tài nguyên dầu khí.

Đặc biệt, ngành Dầu khí hiện nay không chỉ đóng góp lớn vào ngân sách nhà nước mà còn là động lực thúc đẩy các ngành công nghiệp khác như điện lực, hóa dầu, vận tải biển, xây dựng... Doanh thu từ dầu khí đã góp phần quan trọng giúp Việt Nam duy trì ổn định nền kinh tế và đầu tư phát triển hạ tầng.

Có thể nói, GK-61 là mốc son đầu tiên trong quá trình thăm dò và khai thác dầu khí tại Việt Nam. Việc phát hiện ra dòng khí công nghiệp từ giếng khoan này vào năm 1975 đã chứng minh tiềm năng dầu khí của khu vực Đồng bằng sông Hồng, từ đó mở ra hướng đi mới cho ngành năng lượng nước nhà. Đây là bằng chứng cho thấy Việt Nam sở hữu nguồn tài nguyên dầu khí đáng kể, thúc đẩy các hoạt động tìm kiếm, khai thác trên diện rộng sau này.

Không chỉ có ý nghĩa kinh tế, GK-61 còn là biểu tượng của tinh thần tiên phong và khát vọng làm chủ công nghệ dầu khí của người Việt Nam. Trong điều kiện khoa học kỹ thuật còn nhiều hạn chế, việc phát hiện và khai thác thành công GK-61 cho thấy sự quyết tâm và sáng tạo của đội ngũ kỹ thuật viên địa chất và công nhân dầu khí. Thành công này đã khẳng định khả năng của Việt Nam trong việc xây dựng và phát triển một ngành công nghiệp dầu khí hiện đại...

Kỳ 4: Bản lề thay đổi cơ cấu kinh tế tỉnh Thái Bình

Kỳ 3: Những người tiên phong

Kỳ 2: Những ngày đầu tiên của hành trình trường chinh đi tìm lửa trong lòng đất

Kỳ 1: Giếng Tổ - Nơi khơi dậy niềm tin, khát vọng trên "hành trình tìm lửa"

Yên Chi