Dấu ấn KHCN đưa Nhà máy Đạm Cà Mau vào nhóm nhà máy urê hiệu quả hàng đầu thế giới

Giải quyết triệt để điểm nghẽn công nghệ, nâng tầm chất lượng sản phẩm

Những năm đầu vận hành, Nhà máy Đạm Cà Mau đối mặt với nhiều thách thức: độ ẩm hạt urê cao, hiện tượng kết khối trong điều kiện khí hậu nóng ẩm, phân bố dịch không đồng đều trong buồng tạo hạt,… Thông qua 21 giải pháp khoa học - công nghệ, PVCFC đã xử lý tận gốc từng giới hạn công nghệ và thiết bị.

Những cải tiến nổi bật như nâng nồng độ dịch urê, cải tiến thiết kế ống phân phối dịch urê (spray header) từ dạng chữ U sang chữ I, điều chỉnh vách chảy tràn và vận tốc gió tầng sôi, đã tạo bước ngoặt về chất lượng sản phẩm: hạt urê tròn đều, độ cứng - độ ẩm ổn định, dễ bảo quản, đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu.

Nhờ đó, sản phẩm urê Cà Mau trở thành “tấm hộ chiếu chất lượng” của ngành phân bón Việt Nam, chinh phục hơn 20 thị trường quốc tế.

Sơ đồ tổng quan công nghệ tại Nhà máy Đạm Cà Mau.

Hiệu suất vận hành bứt phá: Top 10% nhà máy urê tốt nhất thế giới

Cụm công trình mang lại hiệu quả vận hành vượt trội. Hàng loạt giải pháp cải tiến sâu về hệ thống - từ tách CO₂, reforming sơ cấp, tháp tổng hợp urê, đến các giải pháp thu hồi năng lượng - đã loại bỏ hoàn toàn các điểm nghẽn then chốt, đưa Nhà máy Đạm Cà Mau vận hành ổn định ở mức trên 115% công suất thiết kế.

Nhiều chỉ số của Nhà máy đạt chuẩn quốc tế: sản lượng đạt mức cao kỷ lục 956.000 tấn/năm, đưa tổng sản lượng tích lũy lên 11 triệu tấn sau 12 năm; tiêu hao năng lượng giảm từ 23,7 xuống 21,7 GJ/tấn urê, tiệm cận mức tối ưu của các nhà máy tiên tiến nhất thế giới; CO₂ slip sau cải tiến hệ thống tách CO₂ giảm từ hàng trăm ppm xuống dưới 20 ppm; sản phẩm và hoạt động vận hành được Haldor Topsoe và TEC cấp Chứng nhận Excellence, ghi nhận nằm trong Top 10% toàn cầu.

Những cải tiến lớn như thu hồi permeate gas (GPP Cà Mau), thu hồi khí thải MP vent gas (Xưởng urê), áp dụng phân tích Pinch… không chỉ gia tăng hiệu quả năng lượng mà còn tạo giá trị làm lợi hàng chục tỷ đồng mỗi năm.

Giai đoạn 2017-2023, cụm công trình mang lại 3.044 tỷ đồng giá trị làm lợi, trong đó: 1.529 tỷ đồng từ giảm tiêu hao năng lượng - nguyên liệu; 1.039 tỷ đồng từ tăng sản lượng; 476 tỷ đồng từ sản phẩm mới. Cùng với đó là 2.224 tỷ đồng đóng góp ngân sách Nhà nước; tạo hơn 1.155 việc làm ổn định, đóng góp hơn 500 tỷ đồng cho an sinh xã hội tại Đồng bằng sông Cửu Long.

Không chỉ mang lại lợi ích nội tại, nhiều giải pháp cơ khí - kỹ thuật của PVCFC đã được chuyển giao cho các đơn vị trong Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam), thậm chí được các nhà máy nước ngoài đến học hỏi, cho thấy năng lực làm chủ công nghệ của đội ngũ kỹ sư trong nước.

Các kỹ sư theo dõi thông số vận hành tại Nhà máy Đạm Cà Mau.

Tiên phong phát triển phân bón thông minh - hướng đi xanh của nông nghiệp Việt Nam

Một điểm sáng nổi bật của cụm công trình là phát triển các dòng phân bón thông minh, thân thiện môi trường: N46.Plus - urê kết hợp NBPT (ức chế urease) và DCD (ức chế nitrate hóa) giúp tiết kiệm 20 - 30% lượng đạm, tăng năng suất 5 - 10%, giảm phát thải N₂O và NH₃ bay hơi. Urê Bio - tích hợp vi sinh Bacillus, giúp cải tạo đất, tăng năng suất 5 - 13% ngay cả khi giảm 20 - 30% lượng phân bón.

Đây là hướng đi đóng góp trực tiếp vào mục tiêu Net Zero 2050, đồng thời nâng cao hiệu quả sử dụng dinh dưỡng cho nông dân Việt Nam.

Cụm công trình giúp giảm 16% cường độ phát thải CO₂/tấn urê, từ 0,63 tấn xuống 0,53 tấn CO₂; tận dụng năng lượng dư thừa, giảm hàng ngàn tấn phát thải khí nhà kính mỗi năm; cung ứng sản phẩm sạch hơn, giảm ô nhiễm từ thất thoát đạm. Đây là minh chứng rõ nét về sự gắn kết chặt chẽ giữa KHCN và phát triển bền vững, phù hợp định hướng “công nghiệp xanh” của quốc gia.

Thành tựu ứng dụng KHCN của Nhà máy Đạm Cà Mau.

Khẳng định vị thế của ngành phân bón Việt Nam trên bản đồ công nghiệp thế giới

Thành công của cụm công trình cho thấy, PVCFC đã bước ra khỏi vai trò một nhà sản xuất truyền thống, trở thành đơn vị dẫn dắt về công nghệ trong ngành phân bón.

Sở hữu 4 bằng sáng chế, 7 giải pháp hữu ích, cùng hàng loạt chứng nhận quốc tế là nền tảng vững chắc để doanh nghiệp tiến xa hơn trên hành trình chuyển đổi công nghệ, đổi mới sáng tạo, tạo giá trị bền vững cho đất nước.

Cụm công trình “Nghiên cứu ứng dụng giải pháp KHCN vào hệ thống sản xuất urê hạt đục” là minh chứng tiêu biểu cho năng lực sáng tạo của PVCFC. Không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế vượt trội, công trình còn góp phần đưa Nhà máy Đạm Cà Mau vào nhóm các nhà máy sản xuất urê hiệu quả nhất thế giới, đồng thời khẳng định vị thế của Việt Nam trong chuỗi giá trị phân bón toàn cầu.

Sản phẩm urê Cà Mau đã trở thành “tấm hộ chiếu chất lượng” của ngành phân bón Việt Nam, chinh phục hơn 20 thị trường quốc tế.

Thành công này tiếp tục củng cố vai trò của PVCFC trong bảo đảm an ninh lương thực quốc gia, phát triển nông nghiệp bền vững và hiện thực hóa mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.

	“Nhà máy thông minh” Đạm Cà Mau: Dấu mốc tiên phong trong kỷ nguyên số
	Đội trưởng Trương Phương Nam - Người giữ nhịp vận hành ổn định cho Nhà máy Đạm Cà Mau
	PVCFC: Bước chuyển mình vững chắc trên hành trình vươn mình phát triển
	Người cựu binh bền bỉ với những sáng kiến ở Nhà máy Đạm Cà Mau

Nguyễn Hiển