Phân tích tác động của giá dầu tới thị trường toàn cầu

Hình minh họa

Các nhà đầu tư lưu ý, suy cho cùng, chính đợt tăng giá năng lượng cách đây hai năm đã góp phần đẩy lạm phát và lãi suất lên một quy mô chưa từng thấy trong nhiều thập kỷ.

Quỹ Tiền tệ Quốc tế hôm thứ Ba đã mô tả một “kịch bản bất lợi”, trong đó xung đột leo thang ở Trung Đông sẽ dẫn đến giá dầu mỏ và chi phí vận tải tăng 15%, đẩy lạm phát toàn cầu lên khoảng 0,7%.

Nguồn cung dầu thắt chặt hơn và giá tăng chủ yếu là do nhóm các nhà khai thác dầu OPEC và các nhà khai thác dầu lớn khác đang cắt giảm sản lượng.

Morgan Stanley đã nâng dự báo giá dầu Brent trong quý 3 thêm 4 USD/thùng, lên 94 USD. Với giá dầu dự báo sẽ tiếp tục ở mức cao, Morgan Stanley đánh giá những tác động đối với thị trường toàn cầu.

Theo dõi lạm phát

Sau khi lạm phát tại Mỹ cao hơn dự báo tháng thứ ba liên tiếp trong tháng 3, bóng ma lạm phát gia tăng quay trở lại và đặt cược vào việc cắt giảm lãi suất giảm mạnh.

Giá năng lượng giảm là một trong những nguyên nhân chính khiến kỳ vọng lạm phát thấp hơn trong thời gian gần đây. Giá dầu tăng được coi là mối đe dọa đối với xu hướng này.

Một chỉ số quan trọng về kỳ vọng lạm phát dài hạn ở khu vực đồng euro, vốn thường theo dõi giá dầu mỏ, đã tăng lên mức cao nhất kể từ tháng 12 là 2,39% vào thứ Ba. Ngân hàng Trung ương châu Âu đặt mục tiêu lạm phát là 2%.

Christine Lagarde, người đứng đầu ECB, cho biết hôm thứ Ba rằng tình trạng bất ổn mới ở Trung Đông cho đến nay ít ảnh hưởng đến giá cả hàng hóa. Dầu thô, mặc dù gần mức cao gần đây, đã giảm nhẹ trong tuần này.

Tuy nhiên, ECB cho biết họ ‘rất chú ý’ đến tác động của giá dầu, điều có thể gây tổn hại đến tăng trưởng kinh tế và thúc đẩy lạm phát.

Guy Miller, chiến lược gia trưởng tại Tập đoàn Bảo hiểm Zurich, cho biết các nhà kinh tế và nhà khai thác khá hài lòng khi giá dầu ở mức từ 75 đến 95 USD/thùng. Ông nói: “Nhưng nếu chúng ta thấy mức giá đó tăng thì đó sẽ là mối lo ngại từ cả góc độ tăng trưởng và lạm phát”.

Hướng tới giá trị năng lượng

Cổ phiếu năng lượng hưởng lợi lớn từ giá dầu tăng. Chỉ số dầu S&P 500 và dự trữ dầu khí châu Âu vẫn ở gần mức kỷ lục.

Dự trữ dầu của Mỹ đã tăng gần 13% kể từ đầu năm, vượt xa mức tăng 6% của chỉ số S&P 500.

Ed Yardeni, người sáng lập Yardeni Research, cho biết giá dầu Brent có thể tăng lên 100 USD trong những tuần tới, đồng thời khuyến nghị nên giữ vị thế ‘thừa cân’ đối với cổ phiếu năng lượng.

Lần cuối cùng dầu đạt mức 100 USD là vào năm 2022. Nó nhanh chóng đạt khoảng 139 USD sau khi Nga mở chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine, mức cao nhất kể từ năm 2008.

Ông Yardeni nói: “Tôi nghĩ bạn cần tăng cường năng lượng để ít nhất nó đóng vai trò như một khoản đệm tại danh mục đầu tư của bạn trong trường hợp giá dầu tiếp tục tăng”.

Emmanuel Cau, người đứng đầu chiến lược vốn cổ phần châu Âu tại Barclays, đã đánh giá cao cổ phiếu năng lượng châu Âu kể từ tháng 10, cho biết lĩnh vực này có xu hướng hoạt động tốt trong môi trường lạm phát và lạm phát đình trệ.

Ngược lại, Kasper Elmgreen, CEO đầu tư của Nordea, cho biết ông có cái nhìn không lạc quan đối với cổ phiếu năng lượng vì chi phí liên quan đến quá trình chuyển đổi năng lượng vẫn chưa được đánh giá đúng mức.

Elmgreen nói: “Các công ty năng lượng sẽ có gánh nặng lớn hơn nhiều để đạt được mức phát thải ròng bằng 0 và điều đó không được phản ánh qua giá cổ phiếu”.

Đồng đô la mạnh mẽ

Năm 2024 khởi đầu với dự báo đồng đô la yếu hơn do lạm phát suy yếu và khả năng Cục Dự trữ Liên bang bắt đầu cắt giảm lãi suất.

Thay vào đó, đồng bạc xanh đã tăng 4,7% trong năm nay do đặt cược vào lãi suất thấp hơn đã giảm.

Giá dầu tăng có thể thúc đẩy sức mạnh đồng đô la.

Bank of America cho biết, họ vẫn giữ quan điểm tiêu cực đối với đồng đô la trong trung hạn, nhưng giá dầu tăng đồng nghĩa với đồng tiền Mỹ có ‘rủi ro tăng giá’.

Điều đó làm tăng thêm áp lực lên các nền kinh tế như Nhật Bản đang phải vật lộn với sự suy yếu của tiền tệ, khiến các nhà giao dịch lo lắng về khả năng can thiệp để hỗ trợ đồng Yên đang ở mức thấp nhất trong 34 năm qua.

Colin Asher, Nhà kinh tế cấp cao tại Mizuho Corporate Bank, cho biết: “Đồng yên và đồng euro sẽ chứng kiến các điều khoản thương mại của chúng xấu đi khi giá năng lượng tăng. Điều này có nghĩa là chúng sẽ yếu hơn nếu giá năng lượng tăng”.

Nỗi đau mới cho nền kinh tế thị trường

Giá dầu cao trong thời gian dài cũng sẽ ảnh hưởng đến nhiều nền kinh tế thị trường mới nổi, như Ấn Độ và Thổ Nhĩ Kỳ, những nước nhập khẩu ròng dầu mỏ. Đồng rupee của Ấn Độ đạt mức cao kỷ lục so với đồng đô la trong tuần này. Vì dầu được định giá bằng đô la nên nhiều nhà nhập khẩu cũng phải chịu rủi ro tăng giá do biến động tiền tệ.

Ngay cả ở Nigeria, nước xuất khẩu dầu lớn nhất châu Phi, sự sụt giảm của đồng naira đã ảnh hưởng đến kho bạc nhà nước do giá xăng bị giới hạn tại trạm bơm và sự vắng mặt của các cơ sở lọc dầu trong nước.

Vì sao giá dầu không tăng dù có xung đột ở Trung Đông?

Điều gì đang diễn ra trên thị trường dầu mỏ?

Phân tích mới về nhu cầu dầu toàn cầu

Nh.Thạch

AFP