Phòng STEM từ Petrovietnam: Cú hích đổi mới giáo dục cho những ngôi trường vùng khó khăn

Trong bối cảnh giáo dục phổ thông đang chuyển mình mạnh mẽ theo chương trình Giáo dục phổ thông 2018 và yêu cầu chuyển đổi số toàn diện, việc đầu tư các phòng thực hành giáo dục STEM hiện đại không chỉ đơn thuần bổ sung cơ sở vật chất mà còn mở ra một hướng tiếp cận mới cho dạy và học. Chương trình “STEM Innovation Petrovietnam” đang tạo ra những chuyển biến rõ nét tại nhiều cơ sở giáo dục, đặc biệt là ở các địa bàn còn nhiều khó khăn, vùng sâu, vùng xa.

Tại Trường THCS Chu Văn An và Trường THPT Thuận Châu, sự đồng hành của Petrovietnam đã thắp lên niềm tin về một tương lai giáo dục năng động, sáng tạo và tiệm cận với xu thế giáo dục hiện đại của thế giới.

Cú hích cho đổi mới phương pháp dạy và học

Chia sẻ về ý nghĩa của chương trình đối với nhà trường, thầy Dương Đình Hòe - Hiệu trưởng Trường THCS Chu Văn An khẳng định, việc được đầu tư phòng STEM hiện đại có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong công tác đổi mới giáo dục của nhà trường.

Thầy Dương Đình Hòe - Hiệu trưởng Trường THCS Chu Văn An: Việc Petrovietnam đầu tư hệ thống phòng STEM trên toàn quốc là một chủ trương đầy trách nhiệm, mang tầm chiến lược và có ý nghĩa nhân văn sâu sắc.

Theo thầy Dương Đình Hòe, phòng thực hành giáo dục STEM không chỉ là một không gian mới, mà còn là môi trường để nhà trường triển khai sâu rộng dạy học theo định hướng phát triển phẩm chất và năng lực của học sinh - mục tiêu cốt lõi của chương trình Giáo dục phổ thông 2018. Thay vì tiếp thu kiến thức theo lối thụ động, học sinh được trải nghiệm mô hình “học qua làm”, vận dụng kiến thức liên môn Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật và Toán học để giải quyết các vấn đề thực tiễn.

“Các em được ứng dụng công nghệ số vào học tập, được thực hành, thử nghiệm, sáng tạo trong những tình huống cụ thể. Đây là cách giáo dục giúp hình thành tư duy khoa học, khả năng giải quyết vấn đề và tinh thần đổi mới sáng tạo cho thế hệ trẻ”, thầy Dương Đình Hòe nhấn mạnh.

Từ góc nhìn của người đứng đầu một trường THCS tại địa bàn còn nhiều khó khăn, thầy Dương Đình Hòe cho rằng, việc đầu tư phòng STEM còn mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc khi thu hẹp khoảng cách về điều kiện học tập giữa học sinh vùng sâu, vùng xa với học sinh ở các đô thị lớn. “Với chúng tôi, đây thực sự là một bước đột phá. Việc được quan tâm, đầu tư bài bản như vậy là động lực mạnh mẽ để nhà trường tiếp tục đổi mới phương pháp dạy học, nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, giúp học sinh có thêm cơ hội vươn lên trong kỷ nguyên số”, thầy Dương Đình Hòe chia sẻ.

Không chỉ dừng lại ở phạm vi nhà trường, thầy Dương Đình Hòe nhìn nhận chương trình “STEM Innovation Petrovietnam” như một chiến lược dài hạn, khi đầu tư cho giáo dục STEM chính là đầu tư cho tương lai của đất nước. “Khi học sinh trên khắp mọi miền được tiếp cận với thiết bị hiện đại, môi trường học tập sáng tạo, chúng ta sẽ tạo nền tảng cho một nguồn nhân lực khoa học - công nghệ chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển của thời kỳ chuyển đổi số và cách mạng công nghiệp 4.0. Sự đồng hành của Petrovietnam còn giúp kết nối nhà trường với thực tiễn sản xuất, công nghiệp, khơi dậy niềm đam mê nghiên cứu khoa học trong học sinh”, thầy Hòe nhấn mạnh.

Kỳ vọng đổi mới từ vùng cao Thuận Châu

Tại Trường THPT Thuận Châu - một ngôi trường vùng cao của tỉnh Sơn La, cô Vũ Thu Thủy - Phó Hiệu trưởng nhà trường cũng bày tỏ sự kỳ vọng lớn khi nhà trường được Petrovietnam đầu tư phòng thực hành giáo dục STEM.

Theo cô Vũ Thu Thủy, Phó Hiệu trưởng Trường THPT Thuận Châu, trường đã sẵn sàng cơ sở vật chất để đón nhận phòng STEM do Petrovietnam đầu tư.

Theo cô Vũ Thu Thủy, đúng như tên gọi của chương trình, “STEM Innovation Petrovietnam” được kỳ vọng sẽ mang đến một làn gió đổi mới mạnh mẽ trong công tác giáo dục, đặc biệt trong bối cảnh chuyển đổi số và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực địa phương. “Chương trình sẽ góp phần thay đổi căn bản phương pháp dạy học, nhất là đối với các môn Toán, Vật lý, Hóa học, Sinh học và Công nghệ. Thay vì lối dạy thiên về truyền đạt, học sinh sẽ được trải nghiệm, sáng tạo, vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết những vấn đề thực tiễn”, cô Vũ Thu Thủy chia sẻ.

Điều mà Ban Giám hiệu Trường THPT Thuận Châu đặc biệt tâm đắc là việc giáo dục STEM sẽ góp phần gắn kết nhà trường với thực tiễn phát triển kinh tế - xã hội địa phương. Thông qua các dự án học tập gắn với nông nghiệp thông minh, năng lượng tái tạo, bảo vệ môi trường vùng cao..., học sinh không chỉ được nâng cao năng lực khoa học mà còn hình thành ý thức, trách nhiệm với quê hương. “Các em được hiểu hơn giá trị của khoa học và công nghệ trong phát triển địa phương, từ đó hình thành khát vọng cống hiến, góp phần xây dựng quê hương sau này”, cô Vũ Thu Thủy cho biết.

Chủ động chuẩn bị để khai thác hiệu quả phòng STEM

Để sẵn sàng tiếp nhận và khai thác hiệu quả phòng thực hành giáo dục STEM, Trường THPT Thuận Châu đã chủ động chuẩn bị đồng bộ từ cơ sở vật chất đến con người và chương trình giảng dạy.

Về cơ sở vật chất, nhà trường đã bố trí phòng học có diện tích hơn 80m², bảo đảm các tiêu chuẩn về không gian, ánh sáng, an toàn; có phòng chứa thiết bị liền kề, đồng thời chuẩn bị hệ thống mạng internet ổn định để đáp ứng yêu cầu kết nối số.

Về đội ngũ, các giáo viên được nhà trường tổ chức tập huấn, bồi dưỡng về phương pháp dạy học theo định hướng STEM, thiết kế bài giảng theo mô hình dự án, tăng cường ứng dụng công nghệ, đặc biệt là từng bước tiếp cận và ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong dạy học và quản lý giáo dục.

Khi học sinh trên khắp mọi miền được tiếp cận với thiết bị hiện đại sẽ tạo nền tảng cho một nguồn nhân lực khoa học - công nghệ chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển của thời kỳ chuyển đổi số và cách mạng công nghiệp 4.0.

“Chúng tôi xác định, con người là yếu tố then chốt. Chỉ khi giáo viên thực sự làm chủ được phương pháp và công nghệ thì phòng thực hành giáo dục STEM mới phát huy được hiệu quả”, cô Vũ Thu Thủy khẳng định.

Cùng với đó, nhà trường đã tích hợp các chủ đề STEM vào chương trình giảng dạy các môn Toán, Lý, Hóa, Sinh, Công nghệ; xây dựng kế hoạch mỗi học kỳ có ít nhất một nội dung dạy học STEM/môn. Trường cũng thành lập Câu lạc bộ STEM từ năm học 2024-2025, khuyến khích học sinh tham gia các dự án nghiên cứu khoa học, ý tưởng khởi nghiệp gắn với thực tiễn địa phương. “Đối với học sinh vùng miền núi, việc tiếp cận công nghệ hiện đại không phải lúc nào cũng dễ dàng. Vì vậy, phòng STEM và các tài liệu đi kèm là cơ hội rất lớn để các em được 'chạm' gần hơn với khoa học, công nghệ”, cô Vũ Thu Thủy chia sẻ thêm.

Nhìn về tương lai, Trường THPT Thuận Châu kỳ vọng phòng thực hành giáo dục STEM sẽ trở thành hạt nhân đổi mới sáng tạo của nhà trường. Không chỉ phục vụ dạy học chính khóa, phòng STEM sẽ là nơi tổ chức các hoạt động trải nghiệm, câu lạc bộ khoa học, các cuộc thi sáng tạo kỹ thuật cho học sinh. Giáo viên sẽ chuyển từ vai trò “truyền thụ” sang vai trò “tổ chức - hướng dẫn”, khơi gợi để học sinh chủ động tìm tòi, khám phá và tạo ra các sản phẩm có giá trị thực tiễn, gắn với đời sống vùng cao như sản xuất nông nghiệp bền vững, sử dụng năng lượng hiệu quả, bảo vệ môi trường.

Đáng chú ý, nhà trường cũng có kế hoạch chia sẻ không gian phòng STEM với các trường bạn trong khu vực Thuận Châu, tổ chức các buổi giao lưu, sinh hoạt chuyên môn theo cụm, qua đó mở rộng hiệu quả của chương trình. “Chúng tôi xác định việc duy trì hiệu quả phòng STEM là một quá trình lâu dài, cần sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, phụ huynh, các ban/ngành địa phương và sự đồng hành tiếp tục của doanh nghiệp. Mục tiêu là để phòng STEM thực sự trở thành nơi nuôi dưỡng đam mê khoa học, chứ không chỉ là một công trình mang tính hình thức”, cô Vũ Thu Thủy nhấn mạnh.

Từ góc nhìn của cả hai nhà trường, có thể thấy rõ rằng việc Petrovietnam đầu tư hệ thống phòng STEM không chỉ mang giá trị vật chất mà còn là sự kết nối thiết thực giữa doanh nghiệp với giáo dục. Qua đó, học sinh có cơ hội hiểu hơn vai trò của khoa học - công nghệ trong sản xuất và đời sống, định hướng nghề nghiệp sớm hơn, rõ ràng hơn.

Với tầm nhìn dài hạn, chương trình “STEM Innovation Petrovietnam” đang góp phần tạo nên những thay đổi căn bản từ lớp học, từng thầy cô, từng học sinh. Từ những phòng STEM ấy, những hạt giống khoa học sẽ được ươm mầm, để mai này trở thành nguồn nhân lực chất lượng cao, đóng góp cho sự phát triển bền vững của đất nước.

Để các phòng STEM hoạt động thực chất, không là “không gian trưng bày công nghệ”

Món quà đặc biệt của Petrovietnam

STEM Innovation Petrovietnam: Kiến tạo hạ tầng tri thức cho quốc gia

Petrovietnam đầu tư phòng STEM cho Điện Biên: Cơ hội thu hẹp khoảng cách giáo dục vùng cao

Đình Khương