Bản lĩnh Việt - nhìn từ Dự án Biển Đông 01

Năng lượng Mới số 401

Dự án Biển Đông 01 bao gồm 3 giàn chính: Giàn khai thác Hải Thạch (HT1); Giàn khai thác Mộc Tinh (MT1) và Giàn công nghệ trung tâm đặt tại mỏ Hải Thạch (PQP), được phát triển trong điều kiện “rất đặc biệt” về mặt địa chất, một nơi mà áp suất dòng khí lên tới 173 atmosphere với nhiệt độ hơn 150⁰C. Những loại mỏ như thế này trên thế giới có rất ít và công nghệ khoan vẫn đang dần được hoàn thiện để chinh phục những đối tượng này. Tuy nhiên, với mục tiêu quan trọng nhất trong lĩnh vực tìm kiếm, thăm dò và khai thác dầu khí mà PVN giữ vai trò chủ lực thì việc thành lập Chi nhánh - BIEN DONG POC vào năm 2009 nhằm phát triển Dự án Biển Đông 1 là một trong những minh chứng cho sự quyết tâm của Đảng và Chính phủ trong việc đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia cũng như giữ vững chủ quyền biển đảo của Tổ quốc.

Và sau 4 năm, người Việt ta đã làm được dự án này và thành công mỹ mãn, đạt được hiệu quả kinh tế rất cao!

Thành công của Dự án Biển Đông 01 đã chứng minh cho làng dầu khí thế giới biết rằng: Trình độ của những người làm Dầu khí Việt Nam hoàn toàn đủ sức chinh phục những mỏ dầu, mỏ khí có điều kiện địa chất phức tạp nhất! Trình độ quản lý và áp dụng khoa học công nghệ tiên tiến nhất vào thăm dò, khai thác, phát triển mỏ của Việt Nam cũng hoàn toàn có thể sánh ngang với các tập đoàn danh tiếng về khai thác dầu khí trên thế giới.

Tổng giám đốc BIEN DONG POC Nguyễn Quỳnh Lâm báo cáo về Dự án Biển Đông 01 với Tổng giám đốc PVN Nguyễn Quốc Khánh

Dự án Biển Đông 01 đã thể hiện một cách sâu sắc nhất bản lĩnh, trí tuệ và ý chí của những người thợ dầu khí Việt Nam. Dự án Biển Đông 01 có khối lượng công việc rất lớn, yêu cầu kỹ thuật rất khắt khe được triển khai trong thời gian ngắn kỷ lục đòi hỏi nguồn nhân lực dồi dào, đa dạng, giàu kinh nghiệm ở tất cả các bộ phận, các khâu. Chúng ta đã dựa vào sự phát triển khoa học kỹ thuật của nước ngoài nhưng không quá lệ thuộc vào nó. Công tác sử dụng nguồn nhân lực theo phương châm "Đúng - Đủ - Đạt chất lượng - Đạt hiệu quả" mà BIEN DONG POC xây dựng và áp dụng trong suốt thời gian từ khi thành lập đến nay đã phát huy tối đa được ưu điểm và rất phù hợp với mô hình “Nhỏ gọn - Linh hoạt” của công ty: Tuyển dụng các kỹ sư giỏi làm việc cùng các chuyên gia nước ngoài giàu kinh nghiệm và có kế hoạch “đào tạo - kèm cặp - kế cận - chuyển giao” cụ thể, phù hợp với mỗi giai đoạn phát triển khác nhau của dự án.

Giai đoạn thứ nhất là giai đoạn tập trung vào khâu phát triển mỏ: Khoảng từ tháng 2-2009 đến tháng 12-2012. Sở dĩ, nói từ “khoảng” là vì để đảm bảo tiến độ đề ra vô cùng gấp gáp cho một dự án lớn thì rất nhiều công tác phối hợp và kế hoạch đã được chuẩn bị từ trước khi thiết kế tổng thể (FDP) được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Do nguồn nhân lực về chuyên môn khoan và phát triển mỏ khan hiếm và với đặc điểm địa chất phức tạp nên có nhiều vị trí không tuyển được nhân sự Việt Nam đáp ứng yêu cầu công việc mà phải tuyển chuyên gia nước ngoài có chuyên môn cao, dày dạn kinh nghiệm, vì vậy, BIEN DONG POC đã giải bài toán phát triển mỏ nhanh với nguồn nhân lực hạn chế bao gồm lao động Việt Nam và chuyên gia nước ngoài và sau đó thay thế dần dần theo lộ trình.

Vào giai đoạn cao điểm của dự án, có khoảng 60 chuyên gia làm việc tại Dự án Biển Đông 01 so với thực tế kế hoạch ban đầu là gần 100 chuyên gia. Ngay từ ban đầu, BIEN DONG POC đã tích cực tìm kiếm nhân sự đủ năng lực, ưu tiên tuyển dụng người Việt Nam có trình độ tương đương để thay thế, đồng thời tăng cường công tác “kèm cặp, chuyển giao” để CBNV Việt Nam tiếp quản được công việc của chuyên gia trong quá trình hai bên cùng làm với nhau.

Giai đoạn thứ hai là giai đoạn chạy thử dự án: Cuối năm 2012 khi Dự án Biển Đông 01 bước vào giai đoạn cuối cùng của công tác xây dựng và lắp đặt để chuẩn bị cho tiền chạy thử và chạy thử (Pre-/Commissioning), song song với đó cũng phải chuẩn bị ngay nguồn nhân lực để tiếp quản cho giai đoạn đưa dự án vào vận hành, khai thác. Kế hoạch nhân sự năm 2012 đã được BIEN DONG POC chủ động, linh hoạt điều chỉnh về mặt thời gian tuyển dụng và đào tạo căn cứ theo tiến độ dự án, sao cho bất cứ một khâu nào cần chuyển giao thì nhân sự phải sẵn sàng về mọi mặt. Mặt khác số lượng và chất lượng nguồn lực cũng được tính toán chi tiết để sao cho đảm bảo: Cân đối được chi phí nhân sự; không làm xáo trộn nguồn nhân lực vận hành chung của các nhà thầu đang hoạt động trong cùng lĩnh vực của Tập đoàn; xây dựng được đội ngũ kế thừa mà vẫn đảm bảo vận hành trơn tru, tốt nhất và an toàn nhất cho dự án.

Người Việt Nam ta học nhanh, trình độ giỏi, có điều phải tạo được môi trường, hành lang pháp chế để những tố chất đó được phát huy. Yếu tố chính của BIEN DONG POC là những cán bộ trẻ, nhưng đã trải qua nhiều vị trí và công tác quan trọng, đủ để đáp ứng những nhiệm vụ và thử thách. Tất cả những người làm ở BIEN DONG POC, ai có ước mơ, có khát vọng làm việc, khát vọng vươn lên thì đều được tạo điều kiện tối đa để làm việc và được đào tạo không hạn chế. Bên cạnh những quyết định quan trọng luôn được bàn bạc kỹ thì họ được tạo không gian để chủ động trong các lĩnh vực sở trường của mình. Ở từng phòng, ban, cán bộ trẻ, lãnh đạo trẻ được tự do sáng tạo. Thành công của Dự án Dự án Biển Đông 01  và công việc cụ thể chứng minh rằng, BIEN DONG POC đang đi đúng hướng!

Do mục tiêu mà BIEN DONG POC đưa ra là: Khi đi vào giai đoạn sản xuất, bộ máy điều hành của BIEN DONG POC sẽ do 100% người Việt Nam nắm giữ, trên giàn khoan sẽ có 1 người nước ngoài ở mỗi ca trong năm đầu tiên vận hành, sau đó sẽ thay thế hoàn toàn bằng người Việt Nam, nên toàn bộ các vị trí chủ chốt kể cả phó trưởng giàn (hầu hết thường do người nước ngoài đảm nhiệm) đều phải tuyển dụng là người Việt Nam có năng lực chuyên môn cao, nhiều kinh nghiệm, trong khi đó, lực lượng nhân sự này ở các nhà thầu dầu khí cũng không nhiều.

Riêng đối với khối kỹ thuật viên vận hành, BIEN DONG POC đã thực hiện rất tốt theo chỉ đạo của PVN giao phó: Mô hình chỉ đạo điểm trong công tác đào tạo, phát triển gia tăng nhân lực khâu đầu và vận hành. Với số lượng tuyển dụng tối đa 50% đội ngũ kỹ thuật viên là nhân sự chưa có (hoặc ít) kinh nghiệm làm việc trên giàn (offshore), sau đó triển khai nhiều khóa đào tạo cơ bản, kèm cặp (OJT); trang bị đầy đủ các khóa học bắt buộc về an toàn rồi phát triển đến nâng cao về chuyên môn nghiệp vụ vận hành và kỹ năng quản lý. Việc tuyển dụng và đào tạo này mang lại một giá trị rất lớn đối với việc mở rộng nguồn cung và “làm giàu” thị trường nhân lực cho ngành.

Giai đoạn Vận hành khai thác: Sau hơn 1 năm vận hành (từ khi có dòng khí đầu tiên vào tháng 8-2013), hiện nay các giàn khai thác Hải Thạch và Mộc Tinh đã hoàn toàn do người Việt Nam đảm nhiệm và điều hành. Đội ngũ CBNV Việt Nam không chỉ đảm trách tốt các công việc trên giàn mà không ngừng nỗ lực để tiếp tục hoàn thiện hệ thống quy trình vận hành, bảo trì, bảo dưỡng các thiết bị trên giàn để nâng cao hệ số an toàn và hiệu quả khai thác. Đặc biệt, đối với các máy móc chuyên dụng như hàng loạt các động cơ, thiết bị lớn và phức tạp, các máy phát điện dự phòng… của các hãng sản xuất nổi tiếng trên thế giới thì ở rất nhiều khâu bảo trì, bảo dưỡng và xử lý sự cố đã được đội ngũ kỹ thuật người Việt Nam làm chủ thiết bị một cách thành công. Thông qua các khóa đào tạo nâng cao do BIEN DONG POC tổ chức, đội ngũ CBNV cùng với sự hăng say tìm tòi, sáng tạo kết hợp với kinh nghiệm sẵn có, nhiều sáng kiến đã được đề xuất góp phần đẩy nhanh tiến độ, tiết kiệm nhiều chi phí vật tư, nhân công mà đáng lẽ phải thuê chuyên gia nước ngoài thực hiện cũng như xử lý rất nhiều các tình huống, vấn đề kỹ thuật phức tạp nảy sinh khác.

Từ khi đưa các giàn vào khai thác, hệ số phải dừng thời gian do sự cố là rất thấp, nếu như không nói là thuộc loại cao kỷ lục. Kế hoạch đặt ra là đạt 94% thời gian vận hành nhưng luôn luôn đạt 99%. Có được điều này là do BIEN DONG POC đã đạt được 4 chuẩn: “Chuẩn thiết kế, chuẩn thiết bị, chuẩn thiết kế - thi công và chuẩn vận hành - khai thác” và 3 tính: “Tính đúng, tính đủ, tính kỹ” về các thiết bị dự phòng và kế hoạch thay thế, bảo dưỡng được “bày binh, bố trận” hết sức tỉ mỉ.

Hiện nay, mỗi ngày giàn Hải Thạch - Mộc Tinh thuộc Dự án Biển Đông 01 đang chuyển vào bờ hơn 5 triệu m³ khí và 9.000 thùng condensate. Đây thực sự là một con số ấn tượng! Con số này càng có ý nghĩa hơn nữa bởi mỏ Hải Thạch - Mộc Tinh là nơi có cấu tạo địa chất phức tạp bậc nhất trên thế giới.

Cho đến ngày hôm nay, 100% công việc của Dự án Biển Đông 01 hoàn toàn do người Việt đảm nhận. Ở đây, có những giàn trưởng mới hơn 30 tuổi, có những chuyên gia sẵn sàng từ bỏ mức lương cao gấp nhiều lần ở nước ngoài để về đầu quân cho BIEN DONG POC. Chính sách sử dụng người tài đã được BIEN DONG POC thực hiện một cách rất uyển chuyển và đặc biệt. Lãnh đạo Biển Đông 01 đã khơi dậy được khát vọng “tìm dầu để làm giàu cho Tổ quốc” trong mỗi người thợ ở đây, dù là họ đến từ đâu và xuất thân trong hoàn cảnh như thế nào.

Công trình Biển Đông 01 như là một “tấm bằng tốt nghiệp” cho những người thợ dầu khí Việt Nam và mở ra một chương mới cho việc thăm dò, khai thác dầu khí. Chúng ta đã làm, đã học và trưởng thành. Những bài học kinh nghiệm được chúng ta đúc kết và thành một “nguồn vốn” vô cùng quý giá. Chúng ta không chỉ học về kỹ thuật mà còn cả mô hình tổ chức của các công ty dầu khí phương Tây, từ đó áp dụng vào điều kiện cụ thể của Việt Nam. Bây giờ chúng ta đã trưởng thành và các đối tác khi vào Việt Nam hoàn toàn bị thuyết phục bởi trình độ, kinh nghiệm cũng như cách quản lý của các công ty dầu khí Việt Nam.

Qua dự án này, một điều chắc chắn được khẳng định, đó là: Cán bộ kỹ sư Việt Nam của PVN nói chung và BIEN DONG POC nói riêng đã trưởng thành vượt bậc, đủ sức để đảm nhận các công trình to lớn hơn, phức tạp hơn trong các chương trình thăm dò, khai thác phục vụ những lợi ích chiến lược của PVN trong hiện tại và tương lai rất gần.

Nguyễn Quỳnh Lâm

(Tổng giám đốc BIEN DONG POC)