Tìm giải pháp tháo gỡ vướng mắc phát triển điện khí LNG ở Việt Nam

Tham dự Hội thảo có ông Vương Quốc Thắng, Ủy viên chuyên trách, Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường - Quốc hội; ông Nguyễn Ngọc Trung, Phó Vụ trưởng, Vụ công nghiệp, Ban Kinh tế Trung ương; ông Vũ Quang Hùng – Phó Viện trưởng Viện nghiên cứu chiến lược, chính sách Công Thương (Bộ Công Thương); TS. Nguyễn Quốc Thập – Chủ tịch Hội Dầu khí Việt Nam; TS. Mai Duy Thiện – Chủ tịch Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam, Tổng Biên tập Tạp chí Năng lượng sạch Việt Nam; cùng đại diện các Bộ, ban ngành, các chuyên gia kinh tế, doanh nghiệp.

Toàn cảnh Hội thảo

Trong những năm gần đây, khi mà biến đổi khí hậu ảnh hưởng rõ nét tới môi trường sống trên trái đất thì nguồn phát thải ô nhiễm đã được chú ý giảm thiểu, việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch truyền thống (than đá, dầu thô) ngày một hạn chế. Con người đang hướng tới sử dụng những dạng nhiên liệu bền hơn, sạch hơn, ít gây ô nhiễm môi trường sống hơn. Việc đưa vào sử dụng và phát triển LNG tại Việt Nam đã và đang còn nhiều cơ hội cho ngành năng lượng Việt Nam, song thực tế có nhiều khó khăn, trở ngại để đưa vấn đề này trở thành hiện thực. Chính phủ và các cơ quan chức năng đã nhận thức rõ tầm quan trọng của LNG trong bối cảnh phát triển năng lượng gắn liền với bảo vệ môi trường.

TS. Mai Duy Thiện phát biểu khai mạc Hội thảo

Phát biểu khai mạc Hội thảo, TS. Mai Duy Thiện cho biết, theo Quy hoạch điện VIII đặt mục tiêu chuyển đổi 18 GW điện than vào năm 2030 thay thế bằng 14 GW điện khí LNG và 12-15 GW nguồn năng lượng tái tạo. Như vậy, đến năm 2030 sẽ phát triển 23.900 MW điện khí, tương đương tỷ trọng hơn 14,9% cơ cấu nguồn điện. Nhu cầu nhập khẩu LNG sẽ tăng lên, đạt khoảng 14-18 tỉ m3 vào năm 2030 và khoảng 13-16 tỉ m3 vào năm 2045.

Phát triển điện khí LNG góp phần bảo đảm cung cấp điện ổn định cho hệ thống, giảm thiểu phát thải khí nhà kính tác động đến môi trường; là nguồn dự phòng khi tỷ trọng của các nguồn điện năng lượng tái tạo tăng cao trong cơ cấu nguồn, không gặp tình trạng gián đoạn và phụ thuộc vào thiên nhiên như điện gió hay điện mặt trời. Nhiệt điện khí LNG cũng là giải pháp hạn chế phụ thuộc vào các nhà máy nhiệt điện than vốn chiếm tỷ lệ khả cao trong hệ thống hiện nay; đặc biệt, giúp ngành điện phát triển xanh hơn, góp phần thực hiện cam kết mạnh mẽ tại Hội nghị COP26 về phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Theo TS. Mai Duy Thiện, Hội thảo là dịp để các chuyên gia, doanh nghiệp đưa ra những phân tích, nhận định và đánh giá tổng quan tiến trình phát triển điện khí nói riêng và phát triển năng lượng xanh, sạch và bền vững tại Việt Nam nói chung hiện nay. Nêu lên thực trạng, những cơ hội cũng như thách thức trong quá trình xây dựng hệ thống cơ chế chính sách phát triển điện khí tại Việt Nam, từ đó có những kiến nghị, đề xuất với các cơ quan có thẩm quyền, chức năng nhằm tạo môi trường pháp lý đồng bộ, thu hút đầu tư vào các dự án điện khí.

TS. Vũ Quang Hùng, Phó Viện trưởng, Viện nghiên cứu chiến lược chính sách Công Thương ( Bộ Công thương)

Tham luận về một số giải pháp phát triển điện khí LNG, TS. Vũ Quang Hùng, Phó Viện trưởng, Viện nghiên cứu chiến lược chính sách Công Thương cho biết, nguồn khí từ các mỏ đang chuẩn bị phát triển có điều kiện địa chất phức tạp và/hoặc mỏ nhỏ cận biên, chất lượng khí không cao dẫn đến giá khí dự kiến cao và tiến độ đưa vào khai thác còn rủi ro.

Tổng nguồn điện khí hiện có sẽ chuyển đổi sang sử dụng LNG trong giai đoạn 2024-2030 là khoảng 4.380MW, sau 2030 là 2.700MW. Việc chuyển đổi sang sử dụng LNG sẽ tăng kinh phí đầu tư và gián đoạn đến sản xuất một giai đoạn nhất định.

Bên cạnh đó, hiện nay các tuyến ống dẫn khí từ kho LNG thiếu đồng bộ khi các khu công nghiệp được quy hoạch chưa tính đến dành hành lang cho tuyến ống dẫn khí đốt.

Do vậy, ông Hùng đưa ra giải pháp, cần duy trì ổn định khai thác khí nhằm nguồn cung cấp khí ổn định đồng thời nâng cao năng lực khai thác nhằm đảm bảo cung cấp cho các nhà máy điện khí đang họat động; Xây dựng chiến lược, kế hoạch cụ thể cho vấn đề nhập khẩu LNG, hình thành thị trường LNG.

Bên cạnh đó, cần hoàn thiện các cơ chế chính sách liên quan đến giá và cơ chế giá; Xây dựng, hoàn thiện cơ chế, chính sách, các quy định để hỗ trợ cho phát triển nhiệt điện khí, đảm bảo phát triển điện khí phù hợp với tình hình hệ thống điện; Hoàn thiện khung pháp lý, cơ chế quản lý vận hành chuỗi Khí - Điện nhằm thúc đẩy triển khai các dự án đầu tư điện LNG theo hình thức đầu tư (IPP) quy mô lớn.

Ngoài ra, nghiên cứu xây dựng cơ chế, chính sách ưu tiên phát triển, khai thác và sử dụng khí thiên nhiên; Khuyến khích và ưu đãi cho các nhà đầu tư thăm dò và khai thác các mỏ khí, đặc biệt là các mỏ khí có trữ lượng giới hạn biên; Đa dạng hóa hình thức đầu tư, liên doanh xây dựng nhà máy điện chạy khí để bán điện cho lưới điện quốc gia.

TS. Nguyễn Quốc Thập, Chủ tịch Hội Dầu khí Việt Nam tham luận tại Hội thảo

Tại Hội thảo, TS. Nguyễn Quốc Thập - Chủ tịch Hội Dầu khí Việt Nam đã đưa ra nhóm giải pháp gỡ “nút thắt “cho phát triển điện khí LNG. Đó là mở rộng và phát triển thị trường tiêu thụ điện khí LNG; sớm sửa đổi các bộ luật về điện lực, bảo vệ môi trường, các luật thuế, đấu thầu; Sớm cập nhật sửa đổi chính sách tài chính;...

Đồng thời, cần thay đổi nhận thức và tư duy về điện LNG; có cách tiếp cận mới trong cả chuỗi từ đầu tư nhà máy, cung ứng nhiên liệu, hạ tầng kho, cảng, vận chuyển, đến hộ tiêu thụ điện và giá điện khí cần theo cơ chế thị trường.

Ngoài ra, TS. Nguyễn Quốc Thập cho rằng, tăng cường và mở rộng hợp tác quốc tế sẽ giúp có cơ hội để xây dựng và hoàn thiện cơ chế chính sách năng lượng nói chung và điện khí LNG nói riêng; Cùng với đó là lựa chọn được các nhà đầu tư có tiềm lực về công nghệ, tài chính và kinh nghiệm triển khai; Xây dựng và hoàn thiện mô hình quản trị đầu tư xây dựng, vận hành, khai thác sử dụng hiệu quả tối ưu điện khí LNG.

Cuối cùng, TS. Nguyễn Quốc Thập nhấn mạnh, trong lúc chờ bổ sung, sửa đổi các bộ luật liên quan, cần có nghị quyết chuyên đề của Quốc hội cho lĩnh vực năng lượng, trong đó có điện khí NLG.

Chuyên gia kinh tế, TS. Nguyễn Minh Phong

Theo Chuyên gia kinh tế, TS. Nguyễn Minh Phong tham luận tại Hội thảo, để thu hút nguồn lực đầu tư tư nhân tham gia phát triển điện khí ở Việt Nam, cần thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng khung pháp lý, công khai các quy hoạch năng lượng, hệ thống đấu nối và các vấn đề liên quan khác nhằm tạo dựng môi trường đầu tư hấp dẫn và các cơ chế chính sách thông thoáng, minh bạch, công bằng khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư theo cơ chế thị trường; đẩy mạnh công tác đào tạo chuyên môn, kỹ năng thẩm định, đàm phán hợp đồng dự án PPP cho các Bộ, ngành và địa phương; cơ cấu lại, đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp nhà nước trong lĩnh vực năng lượng;...

Bên cạnh đó, cần làm tốt công tác thông tin, tuyên truyền, xúc tiến đầu tư và phát triển các dịch vụ hỗ trợ đầu tư, tư vấn và bổ trợ tư pháp, cùng các giải pháp khác hướng tới hỗ trợ các chủ đầu tư trong quá trình nắm bắt thông tin, pháp lý và ra quyết định, triển khai dự án đầu tư điện khí..../.

Đại biểu Quốc hội ấn tượng với sự chuyển biến của ngành Dầu khí

Cần có quy hoạch các tổng kho LNG trên cả nước

Khánh thành NMNĐ Thái Bình 2 và Kho chứa LNG Thị Vải vào top 10 sự kiện nổi bật ngành Công Thương năm 2023

Minh Đức - Huy Tùng